Kościół uniwersytecki pw św. Pawła w Lipsku to dziś budowla ze szkła i stali, zarysem tylko przypominająca dawną gotycką świątynię. Mieści się w nim kaplica uniwersytecka, aula, organizowane są wystawy.

Kościół ten został zbudowany jako świątynia klasztoru dominikanów. Znajdował się w obrębie murów miejskich. Jego budowa trwała 10 lat, a konsekrowano go w 1240 roku.

Katolicy i protestanci

Kiedy papież Aleksander V w 1409 r. ustanowił w Lipsku Uniwersytet, drugą najstarszą, działająca do dziś uczelnię w Niemczech, kościół stał się uniwersyteckim. Sto lat później z okładem do Lipska dotarła reformacja. Na zamku Pleissenburg odbyła się słynna debata między Marcinem Lutrem a legatem papieskim Johannem von Eckiem, a z ambony kościoła św. Mikołaja Luter wygłaszał swe kazania. Miasto przeszło na protestantyzm w 1544 roku. Zakon sekularyzowano a należący do uniwersytetu kościół św. Pawła przekształcono rozbierając boczne ołtarze i likwidując kaplice. W 1545 r. Marcin Luter wyświęcił Paulinerkirche jako kościół protestancki. Z ciekawostek warto zaznaczyć, że w  1717 r. nowe organy zainaugurował Jan Sebastian  Bach. Przez stulecia kościół był głównym miejscem pochówku zasłużonych profesorów uczelni, upamiętniani byli artystycznymi epitafiami.

Pod patronatem Karola Marksa

Kościół potem jeszcze rozbudowywano, przebudowywano według kolejnych aktualnych mód. Przetrwał II wojnę i alianckie naloty na Lipsk. Od 1946 gospodarowała w nim wspólnota katolicka. Do czasu. Zaczęło się od tego, że plac Augusta (II Mocnego) został przemianowany na Karl-Marx-Platz. Uniwersytet przyjął imię Karola Marksa w 1953 roku. Postanowiono w związku z tym nadać uczelni nowy, socjalistyczny kształt. Rozebrano wiele starych budynków, a w  1968 roku Biuro Polityczne KC SED pod przewodnictwem Waltera Ulbrichta zdecydowało o rozbiórce kościoła św. Pawła. Spowodowało to protesty licznych studentów i pracowników naukowych, ale skończyły się one aresztowaniami i represjami. W pośpiechu i bezładnie usunięto część wyposażenia kościoła, część jednak, w tym piękne epitafia, pozostały. Szabrownicy zerwali podłogę, splądrowali groby. 30 maja 1968 r. podłożono ładunki i wysadzono budowlę w powietrze. W miejscu kościoła zbudowano wejście do kompleksu z dużym reliefem przedstawiającym głowę nowego patrona w otoczeniu przedstawicieli ludu pracującego miast i wsi.

Ze szkła i stali

Po zjednoczeniu Niemiec pomysłów i dyskusji o rewitalizacji otoczenia placu (znów) Augusta było wiele. Ostatecznie w 2004 r. wygrał projekt holenderskiego architekta Ericka van Egeraata. 6 grudnia 2009 w nowym budynku odprawione zostało pierwsze nabożeństwo.

Warto wiedzieć

Kościół uniwersytecki pw św. Pawła określany bywa jako ?Unikirche? (kościół uniwersytecki) lub ?Paulinerkirche? (kościół św. Pawła).

Przeczytaj także...

Lipsk. Dysputa Lipska z Marcinem Lutrem w tle

Autorka: Anna Ochremiak

Dysputa Lipska, bo tak ją nazwano w historii, odbyła się w pałacu Pleißenburg i trwała prawie trzy tygodnie. Stanęli do niej legat papieski Jan Eck i zwolennicy reform w Kościele, z Marcinem Lutrem w składzie.

Torgawa. Reformacja dojrzała na zamku Hartenfels

Autorka: Anna Ochremiak

Sam główny sprawca reformacji, Marcin Luter, odwiedzał to miasto co najmniej czterdziestokrotnie. A to – przy powolności ówczesnych środków transportu oznacza, że bywał tu co chwilę. Odwiedzał swych protektorów na zamku Hartenfels.

Eisenach. Marcin Luter na zamku Wartburg

Autorka: Anna Ochremiak

Wszystko wskazuje na to, że Luter znał szczegóły akcji i się na nią zgodził. Na zamku przebywał zupełnie anonimowo jako junkier (rycerz) Jörg (Jerzy). By wyglądać jak szlachcic zapuścił brodę, długie włosy, nosił szlacheckie szaty i miecz...

Poczytaj więcej o okolicy:

Wittenberga. Wesele Marcina Lutra

Nowe Pojezierze Lipskie. Jak zrewitalizowano ogromne odkrywki 

Drezno. W rodzinnej piekarni świątecznego strucla

Magdeburg. Park Łaby z Wieżą Tysiąclecia