Saksońskie miasto Torgawa (Torgau) jest jednym z tych miejsc, w których rodziła się i rozwijała myśl o zreformowaniu kościoła. A tutejszy zamek stanowił jej centrum polityczne.

Spokojnie broni się więc hasło, jakie znalazłam spacerując po mieście: Reformation – made in Torgau. Albo powiedzenie, że Wittenberga była matką reformacji, a Torgawa – jej mamką. To właśnie w tym mieście, już w 1519 r., w kościele św. Mikołaja miał miejsce pierwszy protestancki chrzest, a rok później odprawiono pierwszą mszę po niemiecku.

Liczne podróże reformatora

Sam główny sprawca reformacji, Marcin Luter, odwiedzał to miasto co najmniej czterdziestokrotnie. A to – przy powolności ówczesnych środków transportu oznacza, że bywał tu co chwilę. Odwiedzał swych protektorów – kolejnych elektorów saskich. Tu poznał zbiegłą z klasztoru zakonnicę – późniejszą swą małżonkę Katarzynę von Bora. Tu, na prośbę elektora Jana Mocnego wraz z Filipem Melanchtonem, Justusem Jonasem oraz Janem Bugenhagenem sporządził tzw. artykuły torgawskie (die Torgauer Artikel), dokument przedstawiający przeprowadzone przez zwolenników Lutra reformy i ich teologiczne uzasadnienie, który stanowił wstęp do opracowania w tym samym roku przez  Melanchtona wyznania augsburskiego. Czuwał przy łożu śmierci wspomnianego elektora Jana, pierwszego protestanckiego władcy w Europie, był obecny przy otwarciu jego testamentu. Tu poznał sprzyjających reformacji monarchów – króla duńskiego Christiana II i jego siostrę Elżbietę oraz saskiego księcia Henryka Pobożnego z linii drezdeńskiej Wettynów i jego żonę Katarzynę Meklemburską. Władcy ci wprowadzili w swoich domenach protestantyzm.

W siedzibie możnych protektorów

Osią tych wszystkich zdarzeń był stojący na skarpie nad Łabą zamek Hartenfels, zbudowany w stylu wczesnego niemieckiego renesansu. Był w tym czasie siedzibą albertyńskiej linii Wettynów, której w czasach lutrowych przewodzili Fryderyk Mądry (ten, który ukrywał Lutra w Wartburgu), Jan Mocny (ten, który jako pierwszy uznał protestantyzm za wyznanie obowiązujące w jego włościach), oraz Jan Fryderyk Wspaniałomyślny (przywódca protestantów w wojnie szmalkaldzkiej 1546-47, w ich konflikcie z katolickim cesarzem Karolem V). W tym czasie na zamku bywali oprócz wymienionych uczeni i teologowie, jak Georg Spalatin, Gabriel Zwilling czy twórca protestanckiej muzyki kościelnej Johann Walter.

Paradne schody i zamkowa kaplica

W tym czasie zamek ten uchodził za jeden z najnowocześniejszych w Niemczech. Wybudowany został w XV wieku przez Konrada Pflügera, a rozbudowany w następnym stuleciu przez Konrada Krebsa. To on jest twórcą największej atrakcji zamku „Großer Wendelstein”, monumentalnej zewnętrznej klatki schodowej, która przypomina te, znajdujące się we francuskich zamkach nad Loarą.

Przeczytaj także...

Torgawa. Fara, a w niej epitafium pani Lutrowej

Autorka: Anna Ochremiak

Epitafium pokazuje dojrzałą i potężna kobietę w pełnej postaci, w czepcu i długim płaszczu trzymającą książkę – zapewne biblię. Po obu stronach twarzy znajdują się Róża Lutra oraz herb rodziny von Bora.

Weimar. Trudne tematy w jubileuszowym roku

Autorka: Anna Ochremiak

Z okazji Roku Lutra w kościele św. Piotra i Pawła zorganizowano ciekawą wystawę: Marcin Luter i judaizm (Martin Luther und das Judentum). Przedstawia ona nieprosty i zmieniający się z upływem lat stosunek reformatora do Żydów.

Wittenberga. W kolebce reformacji

Autorka: Elżbieta Sawicka

Wszystkie cztery wittenberskie budowle wpisane na listę UNESCO związane są z reformacją. Najważniejszy jest Dom Lutra w dawnym klasztorze augustiańskim, największe na świecie muzeum reformacji z niemal tysiącem obiektów.

Poczytaj więcej o okolicy:

Lipsk. Belantis - superpark rozrywki i fantazji

Budziszyn. Jeden kościół, dwa wyznania

Eisleben. Dom narodzin Marcina Lutra

Freiberg. Katedra, co nigdy nie była katedrą