Żagań
Dziedzictwo braci augustianów
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Jeśli do Żagania wjedziemy od strony pobliskich Żar, od razu zobaczymy ogromny zespół klasztorny, stojący nieco ponad drogą.
To zabudowania należące kiedyś do augustianów, a wśród nich wysoką gotycką wieżą wyróżnia się najstarszy w tym mieście kościół p.w. Wniebowzięcia NMP, wybudowany w XIII wieku. Surowe, ciemne gotyckie mury składają się na dość ponury, ale ciekawy zespół budynków.
Augustianów sprowadził do Żagania książę Przemko Głogowski, a działo się to około 1284 roku. W 1299 roku Konrad II Garbaty przekazał im stary zamek, najprawdopodobniej wraz z istniejącym już wcześniej kościołem. Przez cały wiek następny mnisi rozbudowywali swoją nową siedzibę, w drugiej jego połowie wznieśli trójnawową bazylikę, w końcówce ? kaplicę św. Anny, która do dziś jest gotycką ozdobą barokowego kościoła. W kolejnych stuleciach kościół i zabudowania klasztorne niszczyły pożary, odnawiano je więc, przebudowywano i rozbudowywano. Z zewnątrz kompleks zachował jednak zdecydowanie gotycki charakter, choć fasadę zdobią renesansowe arkady. Wnętrze kościoła ma bogaty wystrój barokowy. Pod gotyckim sklepieniem kłębi się bogactwo zdobnych detali: ołtarze, rzeźby, epitafia, zdobne empory i kaplice. To duży kontrast w porównaniu z surowością bryły, której zewnętrzne ściany aż się proszą o odnowienie.
Jeśli wcześniej zapowiemy wizytę, jest nadzieja na zwiedzenie słynnej augustiańskiej biblioteki w pięknej sali ozdobionej osiemnastowiecznymi freskami autorstwa znanego śląskiego malarza G.W. Neunhertza. Na starych półkach stoją stare księgi ? to co pozostało po zakonnym księgozbiorze. Kiedy zakon sekularyzowano w 1810 roku (po kasacji mieściły się tu szkoła, poczta, sąd i więzienie) część księgozbioru przewieziono do Wrocławia. Nadal jednak w Żaganiu pozostało około 2 tys. tomów (z liczącej ponad 10 tys. biblioteki), w tym w tym 500 rękopisów, 64 inkunabuły. Wnętrze biblioteki słynie z doskonałej akustyki, a to dzięki ukształtowaniu sklepienia. Jest to jedno z nielicznych na świecie ?sklepień szeptanych?.
W dawnym konwikcie (teraz mieści się tu dom turysty PTTK) zachowała się sala poświęcona Johannesowi Keplerowi. Powstała ona z inicjatywy Johanna Ignaza von Felbigera (1724-1788), opata klasztoru i reformatora tutejszych szkół, a także twórcy obserwatorium astronomicznego. W czasie renowacji budynku odkryto freski, które przedstawiają wizerunek słynnego astronoma, który w Żaganiu (kiedyś Sagan) spędził ostatnie lata życia.
Warto wiedzieć
* Na wysokiej wieży augustiańskiego kościoła w 1769 roku założono pierwszy na Śląsku piorunochron (konduktor), jeden z pierwszych w Europie.
* W klasztorze augustianów istniał w II połowie XVIII wieku punkt obserwacji pogody należący do pierwszej na świecie sieci stacji meteorologicznych z siedzibą w Mannheim. Sieć zorganizowana w roku 1780 przez Towarzystwo Meteorologiczne w Mannheim obejmowała 39 podobnych stacji, wyposażonych w takie same przyrządy i pracujących w jednolity sposób. Wyniki obserwacji meteorologicznych przesyłano do centrali? pocztą.
Dodaj komentarz