Dolomity
Historię znajdziesz na szlaku
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Wojna nie rozstrzygnęła się w górach ani nawet na froncie włoskim. Austro-Węgry przegrały wojnę i rozpadły się na kilka państw. Powstała w wyniku wojny Republika Austriacka nie miała wiele do powiedzenia. Na konferencji w Saint Germain, która odbyła się tuż po Konferencji Wersalskiej zakomunikowano jej, że traci swoje południowe terytoria wraz z Tyrolem Południowym. To, że wojna ta rozgrywała się w górach, ma ogromne znaczenie dla dzisiejszej turystyki. Dawne drogi wspinaczkowe prowadzone przez granie i ściany na wysunięte stanowiska, stały się po odnowieniu trasami turystycznymi ? via ferratami. Należą do nich:
* Via della Pace na Furcia Rossa,
* Sentiero Ivano Dibona w masywie Cristallo,
* Sentiero Renato de Pol, Sentiero dei Pioneri na Monte Piana,
* Strada Alpini w grupie Dolomiti di Sesto
i wiele innych. Przez sztolnie poprowadzono oryginalne trasy np. na Monte Paterno czy Lagazuoi Piccolo. Gruntowe drogi dojazdowe służą obecnie do wędrówki albo udostępnione są dla publicznego ruchu samochodowego, aby umożliwić dotarcie do odległych zakątków gór.
II Wojna Światowa?
Włosi początkowo nie prowadzili polityki wynaradawiania wobec niemieckojęzycznych Tyrolczyków. Dopiero po dojściu do władzy Mussoliniego i Hitlera sprawa zaczęła się komplikować. Włosi postanowili sprawić, by pogranicze było jednolite narodowo, a Hitler chciał zapewnić sobie jak największą liczbę ludzi na potrzeby zbliżającej się wojny. W 1939 roku doszło do ugody, na mocy której ludność niemieckojęzyczna miała być wysiedlona do Bawarii. Ponieważ wybuchła wojna, do wysiedlenia na większa skalę nie doszło. Tyrolczycy jednak poszli na wojnę razem z Wehrmachtem.
Okres powojenny?
Po wojnie problem przynależności Południowego Tyrolu znowu powrócił. Austria próbowała doprowadzić do referendum, w wyniku którego obiecywała sobie odzyskać przynajmniej północne części spornej prowincji. Do referendum jednak nie doszło. Rząd włoski zobowiązał się do wprowadzenia autonomii. Nie rozwiązało to jednak sporu. W latach 60. przybrał on drastyczne formy. Powstały bojówki terrorystyczne. Granica włosko-austriacka została obsadzona przez wojsko, które zajęło również schroniska. Zakazano ruchu turystycznego w pasie granicznym. Trwała jednocześnie akcja propagandowa i organizacyjna. Odprężenie nastąpiło , kiedy wprowadzono faktyczną autonomię. Do prowincji napłynęło sporo kapitału, a równocześnie zaczęła się rozwijać w ogromnym tempie turystyka.
Dziś prowincja Alto Adige (Südtirol) jest dwujęzyczna. Dwujęzyczne są wszelkie napisy, dzieci w szkołach uczą się dwóch języków (niezależnie od pochodzenia). Dobrze rozwinięte rolnictwo a szczególnie turystyka sprawiły, ze region ten należy do najbogatszych we Włoszech.
Początek lat 90…
W wyniku rozpadu systemu komunistycznego zaczęły się rozpadać państwa, w tym bliska Jugosławia. Sprawy narodowe znowu zaczęły być ważne. Odbywały się demonstracje na przełęczy Brennero (Brenner), przez którą przebiega granica. Politycy zaczęli domagać się połączenia Tyrolu Południowego z macierzą. Jednak nastroje szybko opadły, do czego przyczyniły się fatalne doświadczenia wojny w krajach byłej Jugosławii. Dziś spokojnie i bezpiecznie możemy wędrować po Dolomitach.
Poczytaj więcej o okolicy:
Piesze wycieczki w Dolomitach
Dopóki nogi noszą, trzeba próbować... nawet, jeśli czasem strach zagląda w oczy... O wycieczkach w Dolomity opowiada Barbara Górecka
Dodaj komentarz