Całe Dolomity znajdują się na terytorium Włoch. Jednak historycznie jest to rejon ciągłego ścierania się wpływów włoskich od południa i germańskich (niemieckojęzycznych) od północy. Dobitne tego ślady znajdziemy w Dolomitach prawie na każdym kroku. 

Efektem tego jest administracyjny przydział Dolomitów do dwóch różnych prowincji: Górnej Adygi (Trentino-Alto Adige lub Südtirol) i Wenecji (Veneto). Trentino-Alto Adige obejmuje północną i zachodnią część Dolomitów. Ma autonomię, a językami urzędowymi są włoski i niemiecki. Stolicą prowincji jest największe w rejonie miasto ? Bolzano (Bozen) w dolinie Adygi. Za stolicę całych Dolomitów uchodzi Cortina d?Ampezzo we włoskojęzycznej prowincji Veneto. W związku z tym sytuacja językowa w rejonie Dolomitów jest dość skomplikowana. Spory ?bałagan? jest w nazewnictwie szczytów, dolin itp. Mapy są opracowane dwujęzycznie, co też poniekąd utrudnia sprawne ich czytanie.

Zajmując się wędrowaniem po górach, często nie przywiązujemy większej wagi do ich histori. Inaczej jest w przypadku Dolomitów. Tu warto zapoznać się z historią ziem z których wyrastają te góry. Burzliwy bieg dziejów, szczególnie wydarzenia w czasie I wojny światowej, odcisnęły wyraźne piętno i pozostawiły ślady nie tylko w dolinach, ale i w górach, na wysokich graniach i szczytach.

Dawno temu?

Czasy Cesarstwa Rzymskiego to jedyny okres, kiedy na tych terenach nie było konfliktu interesów. Po rozpadzie Cesarstwa Dolomity zostały podzielone między Cesarstwo Niemieckie i królestwo Italii. Był to okres względnego spokoju. Rozwinęło się wtedy osadnictwo organizowane często przez klasztory. Zasiedlono większe doliny i rozwinięto uprawę roli. W strategicznych miejscach powstawały liczne zamki. Ich właścicielami byli słynni ówcześni rycerze.

W średniowieczu rosły na południu wpływy kupieckiej Republiki Weneckiej. Góry zasiedlili Ladynowie. Ludność ta przejęła język i kulturę Rzymu. Ich ślady stale napotykamy w górach, gdzie nazwy szczytów, dolin, jezior i potoków wskazują, kto był ich autorem. Ustalona w tym okresie równowaga między germańską północą a włoskimi państwami na południu utrzymała się przez całe wieki. Sytuację zmieniła rewolucja francuska i kampania Napoleona, który
Podbił  rozległe tereny, podzielil na księstwa i obdzielił tym bogactwem swoją rodzinę.

Przeczytaj także...

Val di Fassa. Małe miasteczka w wielkiej dolinie

Autorka: Barbara Górecka

Otoczenie jest fantastyczne. Białe wapienne ściany, zielone łąki i lasy, jeziora. Miasteczka są typowo turystyczne i większych zabytków tu nie ma. Jak wszędzie w regionie jest nazewnictwo dwujęzyczne i należy się do tego przyzwyczaić.

Horsens. Miasto Vitusa Beringa

Autorka: Halina Puławska

Vitus Bering rowadził dwie ekspedycje morskie, leżące w planach cara Piotra Wielkiego. W trakcie pierwszej wypłynął z Kamczatki ku północy na wody arktyczne, udowadniając tym samym, że Azja i Ameryka nie łączą się lądem.

Dolomity. Palcem po mapie

Autorka: Barbara Górecka

Dolomity są bardzo dobrze zagospodarowane turystycznie. Dobra sieć dróg umożliwia dojazd do każdego niemal ich zakątka. Istnieje tu sporo wąskich dróżek asfaltowych oraz bocznych o nawierzchni gruntowej.

Poczytaj więcej o okolicy:

Cortina d'Ampezzo. W olimpijskim kurorcie

Monte Piana. Moje miejsce jest na szlaku

Campitello. Szlak okrężny wokół miasta

Roda di Vael. Schronisko na skalnym progu