Kalisz
Rezerwat archeologiczny na Zawodziu

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Na terenie byłego średniowiecznego grodu działa Rezerwat Archeologiczny „Kaliski gród Piastów”. To oddział Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej. Zawodzie jest dzielnicą Kalisza.
Pierwsza średniowieczna wzmianka, gdzie zapisano Kalisz pochodzi z Kroniki Galla Anonima. Informacja ta dotyczyła zwycięstwa Bolesława Krzywoustego nad bratem Zbigniewem, podczas walk toczonych pod tym miastem pod koniec 1106 roku.
Bliski nurt rzeki Prosny sprzyjał osadnictwu na Zawodziu. Pierwszy gród obronny powstał tu w latach 850-860 na miejscu pogańskiego cmentarzyska. Znaleziono na nim ślady grobu kurhanowego.Pierwszy kościół drewniany stanął w tym miejscu w XI wieku. Dziś obok rezerwatu też stoi kościół drewniany pw. św. Wojciecha.
W czasach Mieszka Starego
Gród rozwijał się w latach 1122-1202, w czasie panowania Mieszka III Starego, syna Bolesława Krzywoustego, księcia kaliskiego i wielkopolskiego. On miał więcej tytułów, był jeszcze księciem zwierzchnim Pomorza Gdańskiego, krakowskim, kujawskim itd… Ale ukochał gród kaliski.
Z fundacji tego księcia wzniesiono kamienną kolegiatę. Był to murowany kościół w stylu romańskim pw. św. Pawła, z półkolistym prezbiterium, wysoką wieżą oraz emporą patronacką (element architektoniczny występujący w postaci antresoli, balkonu). Kościół ten stanął w miejscu wcześniejszego, drewnianego. W kryptach pochowano w 1202 r. samego fundatora. Spoczął obok synów: zmarłego w 1193 roku Mieszka Młodszego oraz księcia kujawskiego Bolesława Mieszkowica, który zginął w 1195 roku w bitwie pod Mozgawą. Z tamtych czasów pochodzą najstarsze zabytki – drewniany, pozłacany krzyż procesyjny i kamienna płyta nagrobna która jest prawdopodobnie płytą nagrobną Mieszka III Starego.
Walki o schedę
Gród na Zawodziu rozrósł się i miał podobno pełnić ważną rolę w państwie Piastów. Otaczały go dwie osady: rzemieślnicza z kościołem św. Wojciecha i targowa, znajdująca się na terenie obecnej dzielnicy Stare Miasto. Po śmierci Mieszka III Starego o prawo do Ziemi Kaliskiej walczyli syn Mieszka III Starego Władysław Laskonogi i jego bratanek Władysław Odonic. W roku 1229 Laskonogi został wypędzony z Kalisza i schronił się na Śląsku,. Wtedy przekazał w sukcesji dzielnicę wielkopolską księciu śląskiemu Henrykowi Brodatemu.
Na frontowej ścianie budynku mieszkalnego z końca XVIII
wieku w którym zorganizowano wystawę etnograficzną pokazano
jakie warstwy tworzą ścianę budynku .
Deski , drewniane kołki z gliną i ściana z desek na zewnątrz.
Mieszko III był synem Bolesława Krzywoustego .
Z fundacji Mieszka III wzniesiono kamienną kolegiatę .
Był to murowany kościół w stylu romańskim pw. św. Pawła , z półkolistym prezbiterium,
wysoką wieżą oraz emporą patronacką ( element architektoniczny występujący
w postaci antresoli , balkonu ) .
Kościół ten stanął w miejscu wcześniejszego, drewnianego kościółka .
W kryptach kościoła św. Pawła pochowano w 1202 roku księcia wszystkich
Polaków – Mieszka III Starego , obok zmarłego w 1193 roku jego syna Mieszka Młodszego.
W podziemiach tego kościoła pochowany był również inny syn
Mieszka Starego – książę kujawski Bolesław Mieszkowic , który zginął
w 1195 roku w bitwie pod Mozgawą .
Stąd pochodzą dwa wyjątkowe zabytki :
drewniany , pozłacany krzyż procesyjny i kamienna płyta nagrobna
która jest prawdopodobnie płytą nagrobną Mieszka III Starego .
Kamienna płyta nagrobna jest prawdopodobnie płytą nagrobną
Mieszka III Starego .