Kalisz
W murach jezuickiego kolegium
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Jezuitów sprowadził do Kalisza w roku 1583 prymas, arcybiskup gnieźnieński Stanisław Karnkowski. To dzięki jego fundacji powstało Kolegium Jezuickie.
Prymas ofiarował place budowy, domy i ogrody pod przyszłe kolegium a dekretem erekcyjnym (akt rozpoczynający w uroczysty sposób budowę) z roku 1584,
zapisał dla kolegium wsie biskupie. Projekty budowlane zatwierdził generał Towarzystwa Jezusowego i po wydaniu kolejnego dokumentu fundacyjnego, w którym uregulowano kwestie prawne, przystąpiono do budowy kompleksu zabudowań jezuickich w Kaliszu.
Początki słynnej szkoły
Początkowo kolegium znajdowało się w domu biskupim przy kolegiacie. W roku 1584 do kolegium wcielono dwie szkoły parafialne, z których uczniów i nauczycieli podporządkowano władzy rektora i prefekta szkół. Otwarto wtedy klasy gramatyki i syntaksy, w roku 1585 klasy poetyki i retoryki. Wśród przedmiotów były jeszcze retoryka dla kleryków jezuickich, teologia moralna, katedra teologii dogmatycznej, kurs matematyki. Na początku XVII wieku na wysokim poziomie były obserwacje astronomiczne i nauka matematyki. Kolegium jezuickie w Kaliszu miało pięć wyżej wymienionych klas. Nauka trwała siedem lat.
Uczniów kolegium jezuickiego w roku 1585 było ok. 250 a w roku 1599 było ok. 600. Przed kasatą zakonu w roku 1773 było ich ok. 800. Przed kasatą szkoły liczyły 12 profesorów. Po niej szkołami zarządzała KEN (Komisja Edukacji Narodowej). Nauczycielami było 17 byłych jezuitów.
Zespół powstawał etapami…
Kolegium kilka razy przebudowywano. Zaprojektował je jezuicki architekt Jan Maria Bernardone z Cagno we Włoszech i współpracujący z nim Albin Fontana. Budowa rozpoczęła się w roku 1586. Najpierw wzniesiono budynek kolegium, który stanął częściowo poza obrębem miasta. Był w miejscu obecnego Starostwa (dawny Pałac Gubernatorski). Na wyburzenie części murów miejskich zgodę wydał król Zygmunt III w roku 1590. Prace przy budowie kolegium i nowych murów obronnych ukończono jesienią w roku 1591.
W latach 1592-97 pobudowano kościół pod wezwaniem św. Wojciecha i św. Stanisława Biskupa. Jego architektami byli jezuici Jan Maria Bernardone i Józef Brizio. Kościół miał wiele elementów nowatorskich. Był to pierwszy niegotycki kościół w Wielkopolsce i należy do najwcześniejszych polskich kościołów barokowych. W kościele tym była kaplica Szyszkowskich z ołtarzem Matki Boskiej Bolesnej z roku 1638 ufundowana przez Mikołaja Szyszkowskiego a rozebrana w XIX w. Była dostawiona do narożnika nawy kościoła. W kaplicy tej zatrudniony był ksiądz i muzycy.
Poczytaj więcej o okolicy:
Komentarze: 3
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Budynki poza kościołem to są różne urzędy .
Można tam wejść i przespacerować się chociażby korytarzem .
Są one widoczne w całości na pierwszym zdjęciu .
Kościół też można zwiedzać w określonym czasie a nawet
spotkać się z archeologiem , astronomem lub księdzem i poznać historię tego kościoła .
We wrześniu roku 2023 wisiało ogłoszenie informujące o tym .
Zwiedzając kościół garnizonowy to właściwie sam możesz zwiedzać
go czytając opisy ciekawych miejsc w kościele , nawet tych
nie istniejących ołtarzy w nawach bocznych .
Kościół garnizonowy jest ciekawie położony . 60 metrów jest
do bazyliki z cudownym obrazem św. Józefa .
Idąc dalej masz klasztor pobernardyński z kościołem w którym
dziś duszpasterstwo sprawują jezuici . Gdy przejdziesz koło ratusza
to skręć z ulicy Zamkowej w Kanonicką gdzie jest Katedra . A stamtąd
idąc koło ratusza udasz się w kierunku klasztoru o.o. franciszkanów
z ciekawym kościołem , pewnie najstarszym w Kaliszu .
To tam w trakcie remontu odkryto malowidło św. Krzysztofa obok
ołtarza głównego o wysokości 16 metrów .
W jezuickim kolegium zabudowań znajdowały się trzy ogrody .
Jeden był to ogród o charakterze klasztornego wirydarza .
Drugi ogród był na tyłach refektarza oraz Ogród Wielki położony
na tyłach kolegium . W 1798 r. z dawnych ogrodów jezuickich
i przylegających do nich pastwisk nadrzecznych utworzono publiczny
park , Park Miejski w Kaliszu .
Najstarszy park publiczny w Polsce .