Moskwa
Kosztowne hobby kupca Tretiakowa

W końcówce XIX wieku Paweł Tretiakow wykonał gest, który zapewnił mu trwałe miejsce w dziejach sztuki i kultury rosyjskiej. W sierpniu 1892 roku przekazał galerię oraz znajdującą się w niej kolekcję w darze miastu Moskwie.
fot: Cezary Rudziński
Moskwa. Kosztowne hobby kupca Tretiakowa
15 sierpnia 1893 roku oficjalnie otwarto muzeum pod nazwą Moskiewska Miejska Galeria Pawła i Siergieja Tretiakowów.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Żył w XIX wieku w Moskwie, na Zamoskworzeczu – w prawobrzeżnej dzielnicy miasta, przemysłowiec i kupiec Paweł Tretiakow (1832-1898). Był nie tylko bogaty, ale miał szerokie zainteresowania, zwłaszcza w dziedzinie sztuki, a szczególnie malarstwa.

W literaturze rosyjskiej znalazłem na jego temat sporo informacji, z których część warto przytoczyć. Pochodził on ze średniozamożnej moskiewskiej rodziny kupieckiej. Najpierw, pobierając staranne domowy wykształcenie, pracował od najmłodszych lat w sklepie  ojca. Później, wraz z bratem Siergiejem, zbudował przędzalnię bawełny, zatrudniał kilka tysięcy ludzi. W centrum miasta miał też pięć sklepów.

Początek niezwykłej galerii

W latach 1854-55 kupił pierwsze 11 grafik i 9 obrazów starych mistrzów niderlandzkich. Szybko zwrócił uwagę na to, co miał pod ręką: malarstwo rodzime. A przeżywało ono właśnie najważniejszy okres w kilkuwiekowej już historii. Do lamusa przechodził oficjalny akademizm, rodził się i rozwijał wspaniały rosyjski realizm, którego dzieła i twórcy, że dla przykładu wymienię Ilję Riepina, Wasilija Pierowa, Iwana Kramskoja, Wasilija Surikowa, Iwana Ajwazowskiego czy Wasilija Polenowa, przeszły do historii sztuki światowej. W 1856 r. Paweł Tretiakow kupił dwa pierwsze obrazy szkoły rosyjskiej. Już w 1860 r. postanowił stworzyć galerię sztuki rosyjskiej.

Mecenas sztuki

Obrazy, rysunki i szkice, a następie także stosunkowo nieliczne rzeźby, kupował na wystawach oraz bezpośrednio od artystów. Stał się nowym typem kolekcjonera wspierającego materialnie zakupami współczesnych mu twórców, z których najznakomitsi portretowali go. Nabywał nie tylko pojedyncze obrazy, ale także całe kolekcje. W 1874 r. od Wasyla Wereszczagina kupił 144 jego obrazy i szkice, a następnie 127 rysunków ołówkiem. Zebrał całą galerię – ponad 80 – szkiców Aleksandra Iwanowa. W 1885 roku nabył od Wasyla Polenowa 102 szkice z jego podróży po Turcji, Egipcie, Syrii i Palestynie.  Później od Wereszczagina zbiór jego szkiców z okresu pracy nad freskami w Soborze Włodzimierskim w Kijowie.

Nowe obszary zainteresowań

Malarstwem rosyjskim XVIII i pierwszej połowy XIX wieku zainteresował się później. Do planowanej galerii portretów znakomitych współczesnych mu rodaków zamawiał u najwybitniejszych wówczas portrecistów całe serie obrazów. Pod koniec życia, w latach 90. XIX w. zaczął zbierać staroruskie ikony. Kupował je od antykwariuszy oraz na zjazdach archeologicznych. Zdołał zebrać ich 62, z których część należy obecnie do największych skarbów sztuki staroruskiej. Kolekcjonerem, ale malarstwa zachodnioeuropejskiego, był też jego brat Siergiej. Umierając w 1892 r. przekazał Pawłowi swoją kolekcję. Początkowo zbiory obu braci dostępne były tylko dla rodziny i gości.

Pierwsze otwarcie dla publiczności

Ale od 1867 roku, gdy w domu kupca nabytym w 1851 roku otwarta została Moskiewska Galeria Miejska Pawła i Siergieja Michajłowiczów Tretiakowów, także dla wszystkich zainteresowanych. Takie były początki późniejszej i obecnej słynnej Galerii Trietiakowskiej. Największej i najcenniejszej obok Muzeum Rosyjskiego w Petersburgu, kolekcji sztuki rosyjskiej. Na starcie liczyła ona 1276 obrazów, 471 rysunków i 10 rzeźb artystów rosyjskich i 84 obrazy mistrzów obcych.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 9 grudnia 2013; Aktualizacja 29 listopada 2019;
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij