Lizbona
Pomnik odkrywców Nowego Świata

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Stojący na nabrzeżu Tagu Pomnik Odkrywców (port. Padrão dos Descobrimentos) nie należy do Muzeum Marynistycznego w Belém, dzielnicy Lizbony, ale w jakiś sposób się z nim łączy.
Henryk Żeglarz wyprowadza okręty portugalskich odkrywców na oceany i w świat. Tak można by określić ten charakterystyczny przystanek położony naprzeciwko najważniejszego dla Belém i Lizbony zabytku stylu manuelińskiego – klasztoru hieronimitów. Przypominający kształtem karawelę pomnik „wypływa” w podróż, w miejscu u ujścia Tagu, z którego w roku 1497 r. wyruszył ku Indiom Vasco da Gama.
Gdy w 1940 r. Lizbona zorganizowała Wystawę Świata Portugalskiego (Exposição do Mundo Portugués) Pomnik Odkrywców autorstwa architekta Cottinelliego Telmo i rzeźbiarza Leopolda de Almeida miał upamiętniać historyczną przeszłość Portugalii, wielkość żeglarskiego mocarstwa z XV i XVI w. Ku pokrzepieniu serc? Pomnik, pierwotnie wykonany z drewna i gipsu został rozebrany w 1958 r. i wykonany ponownie ze stali, betonu i wapienia pochodzącego z okolic Sintry, materiału z którego wykonany został klasztor i Torre de Belém. Odsłonięcie tego mierzącego 52 metry wysokości pomnika odbyło się w 1960 r., w 500-letnią rocznicę śmierci Henryka Żeglarza. To on przewodzi stojącym wzdłuż burty 33. postaciom, wśród których jest król Manuel I oraz wielcy żeglarze: Pedro Álvarez Cabral – odkrywca Brazylii, Vasco da Gama – odkrywca morskiej drogi do Indii, Ferdynand Magellan – pierwszy, który okrążył glob, Bartolomeo Dias, który jako pierwszy opłynął Przylądek Dobrej Nadziei.
Warto wiedzieć
* Portugalczycy romantyzują Wiek Odkrywców. Podróże morskie były aktem odwagi bez wątpienia, ale towarzyszyły im również okrucieństwo i brutalność. W ciągu pierwszego dziesięciolecia XVI w. Portugalczycy całkowicie wyeliminowali arabskich handlarzy morskich z Oceanu Indyjskiego i pokonali królestwa od Mozambiku po Keralę – strachem, mieczem i poniżeniem. Można doceniać żeglarzy, nie idealizując ich jednak.
* Sam Henryk Żeglarz – Infant Dom Henrique (1394-1460) nie prowadził wypraw morskich, nie był żeglarzem, ani kartografem. Był genialnym wizjonerem widzącym w morskich wyprawach źródło zysków z handlu, nie tylko złotem. Finansował wyprawy wzdłuż wybrzeża Afryki Zachodniej. W Sagres, w którym zamieszkał założył szkołę kartografów, nawigatorów i tu było pierwsze kotwicowisko dla wypływających statków. Przydomek „Żeglarz” nadany mu został w XIX w. przez historyków niemieckich i brytyjskich.
Dodaj komentarz