As-Sawira
Dawny Mogador i Wyspy Purpurowe

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Z potężnych murów i bastionów wzniesionych na niemal pionowych skałach klifu nad Atlantykiem roztacza się piękny widok na cały teren otoczonej umocnieniami starówki ? mediny, większą i nowszą część miasta położonego na zachód i południe od niej, na port oraz ocean.
Jego fale gnane przez częste w tym miejscu wiatry rozbijają się malowniczo o skały i mury. Jestem w około 70-tysięcznym mieście As-Suwajra, zwanym też As-Sawira lub z francuska Essaouira. W przeszłości był to portugalski Mogador. Rządy rodaków Vasco da Gamy trwały tu jednak stosunkowo krótko w wielowiekowej historii tego miasta.
Czas Wysp Purpurowych
Ludzie mieszkali tu bowiem już w okresie neolitu, zajmując się rybołówstwem. W VII w. p.n.e. osadę założyli Fenicjanie. W V w. p.n.e. dotrzeć tu miał podobno, i założyć handlową faktorię, wódz kartagiński Hannon. Później obszarem tym władali Rzymianie. Sławne stały się wówczas pobliskie, niewielkie wysepki na oceanie nazwane Wyspami Purpurowymi. Na nich bowiem z rozkazu panującego tu z nadania cesarza Oktawiana Augusta lokalnego króla Juby II powstały na przełomie er (I w. p.n.e. ? I w. n.e.) słynne wytwórnie, z żyjątek morskich, purpury. Cenionego i poszukiwanego w Rzymie barwnika.
Portuglski Mogador i francuski architekt
Nad tą strategicznie położoną zatoką w XV w. na krótko zapanowali Portugalczycy. Utworzyli tu najpierw osadę handlowo-wojskową, a następnie budując na polecenie króla Manuela I, od 1506 roku, fortecę Castello Real de Mogador. Przeszła ona następnie w ręce muzułmańskiego bractwa Regrara. Starali się to miejsce zdobyć również Hiszpanie, Anglicy, Holendrzy i Francuzi. Ale ostatecznie jego władcą został około 1760 roku alawicki sułtan Sidi Muhammad Ibn Abd Allah ? Muhammad III. To on postanowił stworzyć w tym miejscu port marynarki wojennej a obok niego miasto, którego zaprojektowanie powierzył znanemu francuskiemu architektowi króla Ludwika XV, Théodore Cornut?owi. Podjęta w roku 1765 budowa i przebudowa tego, co już istniało w As-Suwajrze, spowodowało powstanie miasta o charakterze europejskim, odbiegającego od tradycji arabskich. Widoczne jest to nawet na terenie mediny, w której niemal brak typowych dla tego rodzaju dzielnic wąskich uliczek i zaułków, są natomiast dosyć szerokie ulice przecinające się w większości pod kątem prostym.
Wielki port handlowy
As-Suwajra stała się, i była nim aż do końca XIX w, najważniejszym marokańskim portem. To tędy odbywała się wymiana towarowa między saharyjską Afryką, Timbuktu, górami Atlasu i Marrakeszem oraz portami europejskimi. Podobno w XVIII w. do tutejszego portu zawijało aż 40 proc. wszystkich statków pływających po Atlantyku. Ogromną rolę w tym handlu odgrywali Żydzi stanowiący wówczas połowę populacji mieszkańców tego portowego miasta, co budziło niezadowolenie rdzennych mieszkańców. Wyznawcy Jahwe mieli tu własną, opuszczoną po ich wyjeździe z Maroka na przełomie lat 40. i 50. ubiegłego wieku do Izraela, dzielnicę mellah we wschodniej części medyny.
Dodaj komentarz