Parchomiwka
Mozaiki Mikołaja Roericha w małej wiosce
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Artysta światowej rangi
Pora chyba wspomnieć kim był Mikołaj Roerich (1874-1947 ), którego imię i nazwisko w zachodnich źródłach i encyklopediach pisane jest jako Nikolai (ew. Nicholas) Roerich. Sądzę bowiem, że poza znawcami i miłośnikami malarstwa, ale także literatury i podróży, nie jest ono szerzej w Polsce znane. Ot, jeszcze jeden „jakiś Rusek”. Obym się mylił! Tymczasem był on nie tylko wybitnym malarzem rosyjskim, który od 1917 roku żył poza ojczyzną, ale także pisarzem, archeologiem i podróżnikiem. Jako artysta tworzył monumentalne dekoracje, mozaiki, freski. W malarstwie sztalugowym przedstawiał dzieje Rusi, sagi nordyckie, tematy religijne nie tylko chrześcijańskie, ale także buddyjskie – np. Matkę Bożą w konwencji tybetańskich thanków, pejzaże i tematykę symboliczną.
Wśród około 7 tysięcy obrazów, jakie namalował, bardzo wiele to pejzaże. Zwłaszcza krajobrazy górskie Ałtaju i Himalajów, Mongolii, Indii, rzek – m.in. Brahmaputry itp. Malował również freski. M.in. w cerkwi św. Ducha w Tałankinie oraz projekty mozaik, przy czym te zrealizowane w Parchomiwce są bardzo mało znane. Zajmował się również scenografią. Znakomite były jego szkice dekoracji do opery „Kniaź Igor” Aleksandra Borodina, a także do baletu „Święto wiosny” Igora Strawińskiego. Jego dzieła malarskie oglądać można m.in. w Galerii Trietiakowskiej i Państwowym Muzeum Sztuki Orientalnej w Moskwie, w Muzeum Rosyjskim w Petersburgu, Państwowych Muzeach Sztuki w Nowosybirsku i Pskowie itp. W Moskwie, w Zaułku Znamieńskim, jest poświęcone mu muzeum. Na zachodzie zaś przede wszystkim zbiory Nicholas Roerich Museum w Nowym Jorku. Ale także m.in. w Muzeum Państwowym w Rydze. Wiele dzieł artysty znajduje się w zbiorach prywatnych.
Badacz Azji Środkowej
Jako badacz i podróżnik zorganizował m.in. w latach 1923-28 i uczestniczył w niej, ekspedycję naukowo-badawczą do Azji Środkowej. Także później przemierzył wiele krajów tego regionu, a na starość osiadł w Indiach. Wróćmy jednak do Parchomiwki. Nad wejściem głównym do cerkwi Pokrowskiej znajduje się duża mozaika wykonana według projektu Mikołaja Roericha. Przedstawia Matkę Bożą wśród aniołów nad murami średniowiecznego ruskiego miasta, pod bramą którego stoi 12 starców – zakonników. Druga, mniejsza i niestety zachowana w złym stanie, mozaika tego artysty umieszczona została nad bocznym wejściem do świątyni. Jest to wielka głowa Chrystusa Pantokratora wśród świętych po obu stronach jego ramion.
Możliwość zobaczenia tych dzieł wielkiego mistrza była dla mnie sporym przeżyciem. Podobnie jak zapoznania się z historią tej niezwykłej cerkwi na głębokiej ukraińskiej prowincji. Ale jest tam o wiele więcej innych, godnych uwagi dzieł architektury i sztuki. Niestety, budzących tak małe zainteresowanie polskich turystów. Naprawdę warto je poznawać!
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz