Dlaczego Sobota?

Prężni koloniści szybko rozbudowali miasto, ale nie otoczyli go murami. Funkcję obronną spełniał pierścień zabudowań gospodarskich, otaczających kupieckie i rzemieślnicze siedziby. W 1271 r. zyskali prawa miejskie, potem przywilej targów w każdą sobotę. Stąd słowiańska, najpierw zwyczajowa, potem oficjalna nazwa miejscowości (były też Spiskie Czwartek i Piątek) Na trwałe przywarła do niemieckiej kolonii. Działało tu kilkanaście cechów, był wodociąg i łaźnia miejska. W 1412 roku  miasto weszło w skład tzw. zastawu spiskiego (Poprad zresztą także) i aż do pierwszego rozbioru Polski było we władaniu Korony, potem Rzeczypospolitej.

Starówka zachowana

W XIX wieku nastąpił kryzys. Tradycyjne szlaki handlowe straciły znaczenie. Dominującą i niosącą wtedy rozwój kolej poprowadzono przez Poprad. I to on stał się ważnym centrum przemysłowym na Spiszu, Spiska Sobota ? sennym, opuszczonym, mało ważnym miasteczkiem. Biednym, więc nikt tu nie inwestował. Na szczęście. Dziś zobaczymy tu jedną z piękniejszych starówek na Słowacji.  Wrzecionowaty, charakterystyczny dla Spisza rynek nadal otaczają renesansowe, stojące na gotyckich podwalinach dwukondygnacyjne kamienice. Kryte są spadzistymi gontowymi dachami, osłaniającymi od deszczu i śniegu znaczną przestrzeń przed domem. Tu były kiedyś kramy. Pośrodku rynku stoi stary, dwunawowy kościół. Pierwotnie romański, później gotycki zyskał z czasem zwyczajny, barokowy nalot. Obok  renesansowa dzwonnica, taka, jaką zobaczymy w każdym starym mieście, ale tylko na Spiszu: jej koronę wieńczy charakterystyczna attyka. Autorem głównego ołtarza i rzeźb  w ołtarzach bocznych jest słynny mistrz ? Paweł z Lewoczy.  Stojącą obok kolumnę  z figurą Najświętszej Marii Panny, wzniesiono na pamiątkę powrotu miast spiskich do Węgier.

Zimą życia trochę mało

Rynek i otaczające go zabudowania Spiskiej Soboty są dziś ładne, zadbane, kolorowe, ale?  W pogodne niedzielne popołudnie w szczycie narciarskiego sezonu nie było tu żywego ducha. Kościół zamknięty na cztery spusty. Może latem jest inaczej? Stare domy mieszczą pensjonaty, kawiarnie, restauracje, galerie. Zimą ? są puste.

Warto wiedzieć

Zastaw 16 miast spiskich stanowił zabezpieczenie zwrotu pożyczki, której Władysław Jagiełło udzielił Zygmuntowi Luksemburskiemu. Luksemburczyk pożyczki nigdy nie spłacił i miasta pozostały przy Koronie aż do 1772 roku.

Przeczytaj także...

Spiska Kapituła. W biskupim miasteczku

Autorka: Barbara Górecka

Do 1948 r. Spiska Kapituła była samodzielnym miasteczkiem. Potem włączono ją w obszar Spiskiego Podgrodzia. To kompleks budynków kościelnych stojących przy jedynej tutaj ulicy.

Poprad. Świąteczne iluminacje pod Tatrami

Autorka: Anna Ochremiak

W tym roku świętowanie Bożego Narodzenia przejdzie płynnie w celebrowane szczególnie uroczyście obchody 70 rocznicy powstania Wielkiego Popradu. Bo współczesny Poprad składa się aż z pięciu dawnych miast...

Poprad. Pięć tryptyków w Spiskiej Sobocie

Autorka: Anna Ochremiak

Zabytkowy kościół św. Jerzego znajduje się w zachodniej części spiskiego, wrzecionowatego rynku. Zbudowany został przed 1273 r. Pierwotnie był budowlą romańską, ale w 1464 r. przebudowano go w stylu gotyckim.

Poczytaj więcej o okolicy:

Vrbov. Kąpielisko o właściwych proporcjach

Spiskie Podgrodzie. Między zamkiem a kapitułą

Zuberec. Orawski skansen nie śpi nawet zimą

Liptowski Mikulasz. W cieplicach Tatralandii