Spory religijne w miasteczku Kieżmark (Kežmarok) ściśle wiązały się ze sporami politycznymi. Pogodzenie zwaśnionych stron nastąpiło w chwili, gdy wielka zaraza wyniszczyła trzy czwarte mieszkańców miasta.

Dopiero cesarz Leopold zwołał w 1681 r. sejm, który uchwalił ustawę o wolności religijnej. W oparciu o odpowiednie ?artykuły? protestanci mogli zbudować jeden kościół w wolnym mieście królewskim. Mógł on być budowany tylko poza murami miejskimi, w miejscu wyznaczonym przez komisarza królewskiego, ze środków własnych i z najtańszego materiału. Kościoły te nazwano artykularnymi, a budowane były z drewna.

Świątynia zgody

Artykularny kościół ewangelicki zbudowano w 1687 r. Był on jednak malutki i nie mieścił wiernych, których było ponad tysiąc. Próbowano zbierać datki w Europie ale niewiele z tego wyszło. Na rozbudowę złożyły się najbogatsze rodziny spiskie. Przebudowa trwała tylko trzy miesiące. Budynek zrębowy w stylu barokowym stanął na planie krzyża greckiego. Fasadę otynkowano gliną a dach pokryto gontem. Kościół został poświęcony 15 sierpnia 1717 r. Mieścił w nawie tysiąc miejsc siedzących, a na chórach jeszcze pięćset. Kościół jest pod wezwaniem Świętej Trójcy.

Bogate wnętrze

Wnętrze kościoła zupełnie odbiega od stylu kościołów ewangelickich, które są skromnie wyposażone. Tu jest ogromne bogactwo. Kolorystyka błękitno-złota robi wielkie wrażenie. Znajduje się tu wiele rzeźb i malowideł z końca XVI wieku i początku XVII. Organy pochodzą z 1720 r. i do dzisiaj są sprawne. Ponieważ kościół ma doskonałą akustykę, urządzane tutaj są koncerty. Wnętrze nieoświetlone jest dość ponure. Opis nie przedstawi tego co można zobaczyć, więc nie opisuję. Wnętrza nie wolno fotografować. Ten kościół jest jedną z perełek pośród kościołów artykularnych. W 1892 r. kościół uznano za zabytek chroniony prawem. W 1967 r. przeszedł na własność Muzeum Kieżmarskiego. Urządzano tu wystawy czasowe. W 1985 r. nadano mu status narodowej pamiątki kultury. W czerwcu 1991 r. został zwrócony kościołowi ewangelicko-augsburgskiemu. Wtedy rozpoczęto remont generalny. Kościół został wpisany na listę UNESCO.

Przeczytaj także...

Kežmarok. Wolne królewskie miasto

Autorka: Barbara Górecka

Kieżmark był wolnym miastem królewskim. Kieżmarska starówka to ciąg przepięknych odrestaurowanych i kolorowych kamienic, to zamek, a obok niego urocze renesansowe i barokowe domki rzemieślników na Starym Targu.

Kieżmark. Zwroty wokół Świętego Krzyża

Autorka: Barbara Górecka

Burzliwa była historia Kieżmarku (Kežmarok), burzliwe było również i życie religijne. Mieszkańcy przechodzili to na wiarę ewangelicką, to katolicką. Z rąk do rąk przechodził też kościół Świętego Krzyża.

Kieżmark. Burzliwe losy spiskiego zamku

Autorka: Barbara Górecka

Olbracht Łaski ożenił się z Beatą z Kościeleckich, starszą od niego o 21 lat. Zaraz po ślubie wywiózł ją do Kieżmarku i zmusił do przepisania na siebie całego majątku. Kiedy to uczyniła, Olbracht uwięził ją na zamku...

Poczytaj więcej o okolicy:

Stara Lubowla. W murach starej twierdzy

Wyżne Rużbachy. Krater w parku zdrojowym

Stara Lubowla. Polonika na spiskim zamku

Lewocza. Na staromiejskim spiskim rynku