Kraków
Panteon Narodowy w krypcie na Skałce

Skałka jest - po Wawelu - drugim polskim panteonem narodowym. Na Wawelu chowano królów, biskupów i bohaterów narodowych. Na Skałce znaleźli miejsce ostatniego spoczynku ludzie kultury.
fot: Barbara Górecka
Kraków. Panteon Narodowy w krypcie na Skałce
Projekt przebudowy krypty zakonnej w Kryptę Zasłużonych opracował w 1876 roku profesor Józef Łepkowski. Teraz nakryta jest kolebkowym sklepieniem, pod przęsłami naw bocznych znajdują się głębokie nisze.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Henryk Siemiradzki

Malarz zmarł w sierpniu 1902 roku. Pochowano go na Powązkach, ale za zgodą rodziny został przewieziony w 1903 roku na Skałkę. Pogrzeb miał bardzo uroczysty charakter i oprawę. Rok później wykonany sarkofag z marmurowym medalionem.

Stanisław Wyspiański

Malarz, poeta i dramaturg pożegnał Kraków 2 grudnia 1907 roku. Zgotowano mu pogrzeb iście królewski. Rozdzwoniły się dzwony wszystkich krakowskich kościołów, z „Zygmuntem” na czele. Sarkofag wykonano w 1912 roku. Co roku, 28 listopada, w rocznicę śmierci Stanisława Wyspiańskiego, w krypcie odbywa się msza żałobna, w czasie której często występują aktorzy Teatru im. Juliusza Słowackiego.

Jacek Malczewski

Malarz zmarł w 1929 roku. Udział w pogrzebie wzięli przedstawiciele władz państwowych i kościelnych. Sarkofag Malczewskiego pochodzi z 1930 roku.

Karol Szymanowski

Kompozytor odbył daleką podróż. Zmarł w Lozannie w 1937 roku. Najpierw sprowadzono ciało do Warszawy, a następnie do Krakowa. Artystę pochowano z najwyższymi honorami. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele władz państwowych, kościelnych, środowisk twórczych i niezliczone tłumy ludzi. Po roku wykonano sarkofag.

Ludwik Solski

Na Skałkę dołączył jako pierwszy po II wojnie światowej. Zmarł w 1954 roku, mając prawie sto lat. Był wybitnym artystą sceny polskiej, już za życia owiany legendą. W trudnych ówczesnych latach, nie pozwolono, aby orszak żałobny przeszedł ulicami miasta, ze względu na katolicki charakter uroczystości. Dopiero w pobliżu Skałki kondukt się rozwinął. „Hetmanowi” sceny narodowej towarzyszyły w ostatniej drodze tysiące osób. Nie rozległ się hejnał z wieży Mariackiej, nie dzwoniły dzwony w kościołach… Pochowano go w ciszy, bez właściwej rangi, bez ceremoniału.

Tadeusz Banachiewicz

Pogrzeb światowej sławy astronoma i matematyka, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego okryty był niemal tajemnicą. Zmarł on w 1954 roku i został pochowany na Cmentarzu  Rakowickim. W 1955 roku, na własny koszt i z własnej inicjatywy, nie pytając nikogo o zgodę, ekshumacji dokonał uczeń profesora doc. dr. Kazimierz Kordylewski. Przewieziono szczątki na Skałkę. W skromnych uroczystościach, oprócz paulinów udział wzięła grupka kolegów i znajomych profesora. Na sarkofagu znajduje się popiersie profesora.

Czesław Miłosz

Poeta był ostatnim pochowanym na Skałce. W 2004 roku odbył się dość kontrowersyjny pogrzeb. Osobista interwencja Jana Pawła II umożliwiła pochówek na Skałce. Po uroczystej mszy w bazylice mariackiej, odczytano list papieża, w którym wspomina swoją ostatnią korespondencję z poetą. Później kondukt żałobny przeszedł Królewskim Traktem.

Warto wiedzieć

* Nie pochowano na Skałce Jana Matejki, Karola Huberta Rostworowskiego czy Adolfa Szyszko-Bohusza, choć tak uczynić zamierzano. Różne powody o tym zdecydowały…
* Przy wejściu do krypty znajdują się tablice pamiątkowe. Jedna poświęcona jest historykowi literatury, Aleksandrowi Brücknerowi, zawisła tu z inicjatywy prof. Tadeusza Ulewicza. Tablicę zawieszono w 1989 roku, w pięćdziesiątą rocznicę zgonu. Drugą tablicę, poświęconą Karolinie Lanckorońskiej ufundowała Polska Akademia Umiejętności w 2004 roku.
* Swoje miejsce w krypcie mają również paulini. Zaraz przy wejściu znajduje się sarkofag zawierający szczątki zakonników.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

Komentarze: 1

    ~nick, 5 września 2019 @ 08:43

    CUDOWNE PRZEŻYCIE, JAKBYM ZNALAZŁA SIĘ NA SKAŁCE. ŚWIETNY POMYSŁ, BY W FILMIE NIE BYŁO PODKŁADU MUZYCZNEGO I SŁOWNEGO, TO DODAŁO POWAGI I UROCZYSTEGO WYMIARU.

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij