Kraków
Panteon Narodowy w krypcie na Skałce

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Pod bazyliką na Skałce w Krakowie znajduje się krypta z grobami osób zasłużonych dla kultury polskiej.
Kryptę wykuto pierwotnie w skale, z przeznaczeniem na pochówki paulinów. Kryptą zakonną była w latach 1482-1880. Tu w 1480 roku pochowano Jana Długosza, fundatora świątyni. W uroczystościach żałobnych wybitnego kronikarza i historyka, arcybiskupa nominata lwowskiego, wzięli udział królewscy synowie, przedstawiciele społeczności akademickiej i duchowieństwo.
Nowe oblicze klasztornych podziemi
Projekt przebudowy krypty zakonnej w Kryptę Zasłużonych opracował w 1876 roku profesor Józef Łepkowski. Teraz nakryta jest kolebkowym sklepieniem, pod przęsłami naw bocznych znajdują się głębokie nisze. Prezbiterium krypty nakryte jest również sklepieniem kolebkowym i oddzielone jest od nawy gurtem wspartym na dwóch parach neoromańskich kolumn. Znajduje się tu neoromański ołtarz wykonany według projektu Tomasza Prylińskiego oraz witraż przedstawiający Matkę Boską Częstochowską, zaprojektowany przez Adama Bunscha. W pierwszych latach XX wieku, Józef Mikulski namalował w krypcie secesyjną polichromię z herbami ziem polskich. Na łuku widnieje łaciński napis, który w tłumaczeniu brzmi: Wierzę, że mój Odkupiciel żyje.
Pierwszy zasłużony
19 maja 1880 roku, w czterechsetną rocznicę śmierci Jana Długosza, a w rok po uroczystościach osiemsetlecia męczeństwa św. Stanisława, doczesne szczątki kronikarza uroczyście umieszczono w w Krypcie Zasłużonych. Szczątki zostały złożone do metalowej trumienki. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz kościelnych, miejskich, uniwersyteckich, artystów i wielu ludzi różnych stanów. 10 lat później wykonano okazały sarkofag na trumnę. W ten sposób Skałka stała się drugim panteonem narodowym. Na Wawelu chowano królów, biskupów i bohaterów narodowych. Na Skałce znaleźli miejsce przedstawiciele kultury. Leżą tu:
Wincenty Pol i Lucjan Siemiński
W październiku 1881 roku przeniesiono z Cmentarza Rakowickiego prochy poety, profesora geografii UJ i pamiętnikarza Wincentego Pola zmarłego w 1872 roku, oraz popularnego wówczas poety, dziennikarza i tłumacza literatury antycznej, Lucjana Siemińskiego, zmarłego w 1877 roku. Obaj byli uczestnikami Powstania Listopadowego i gorącymi patriotami. Uważani byli za bohaterów narodowych. W 1901 roku gmina miasta Krakowa ufundowała tym pisarzom sarkofagi ozdobione medalionami portretowymi.
Józef Ignacy Kraszewski
Pisarz zmarł w Genewie, w marcu 1887 roku. Trumna w krypcie została złożona 8 kwietnia tegoż roku. Przewożono ją przez miasto z najwyższą czcią. Na drodze były tłumy ludzi ze wszystkich zaborów. W kościołach krakowskich odprawiano żałobne nabożeństwa. Składaniu trumny do krypty towarzyszył głos Dzwonu Zygmunta z pobliskiego Wawelu. Na sarkofagu umieszczono medalion z podobizną pisarza. Pogrzeb Kraszewskiego na Skałce był pierwszym tak starannie przygotowanym pochówkiem.
Teofil Lenartowicz
Zmarłego we Florencji poetę i rzeźbiarza pochowano 2 czerwca 1893 roku. Uroczystość uświetniona była mowami pożegnalnymi, udział wzięło tysiące rodaków. Warto wiedzieć, że według jego projektów wykonano płaskorzeźby w stallach w kościele na Skałce.
Adam Asnyk
Znany i powszechnie szanowany poeta i powstaniec z 1863 roku odszedł 2 sierpnia 1897 roku. 6 sierpnia niezliczone tłumy Polaków ze wszystkich zaborów żegnały poetę na ulicach miasta i na Skałce.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- kościół paulinów na Skałce
- więcej o kościele na Skałce w naszym portalu
- Kto spoczywa w kryptach Wawelu – w naszym portalu
- film autorki
CUDOWNE PRZEŻYCIE, JAKBYM ZNALAZŁA SIĘ NA SKAŁCE. ŚWIETNY POMYSŁ, BY W FILMIE NIE BYŁO PODKŁADU MUZYCZNEGO I SŁOWNEGO, TO DODAŁO POWAGI I UROCZYSTEGO WYMIARU.