Sainte Geneviève des Bois
Pod brzozami: kawałek Rosji we Francji

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Na południowym przedmieściu Paryża, w miejscowości Sainte Geneviève des Bois, w 1926 roku powstał cmentarz rosyjski przy domu starców, Maison Russe, czyli Rosyjski Dom którego fundatorką była rosyjska księżniczka Wiera Mieczerska.
Cmentarz przeznaczony dla emigrantów z okresu rewolucji październikowej i ich rodzin, przyjął później artystów którzy przybyli z Rosji, by we Francji rozwinąć swoje talenty, oraz uchodźców politycznych kilku dziesięcioleci.
To największa nekropolia rosyjskiej emigracji na świecie!
Znajduje się tu dziś 5220 grobów w których spoczywa około 15 tysięcy zmarłych. Wśród brzóz i sosen. Cmentarz ten nie przypomina żadnego innego w Paryżu czy okolicach. Cerkiew po wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, a właściwie – Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny, w religii prawosławnej, w stylu nowogrodzkim, ukończona została w 1939 roku. Jak na każdym cmentarzu, leżą tu znani oraz zwykli ludzie. Znanych jest wielu.
Najsławniejszy tancerz
Chyba najsławniejszy jest grób Rudolfa Nurejewa, tancerza nad tancerzami. Urodzony w 1938 roku nad Bajkałem, w chłopskiej tatarskiej rodzinie, doszedł do szczytu sławy. W 1961 roku , po występach z zespołem Kirowa w Paryżu oraz sensacyjnej ucieczce na lotnisku Orly, uzyskał azyl polityczny we Francji. W 17 lat z dwudziestoma sześcioma baletami zjechał cały świat. Mianowany dyrektorem Opery Paryskiej w 1983 roku, zmarł w Paryżu, na aids, 6 stycznia 1993 roku. W 1996 roku jego grób został pokryty mozaiką w kształcie dywanu-kilimu. Przypomina, że Rudolf Hametovitch Nurejev urodził się w rodzinie muzułmańskiej.
Romanowowie i arystokraci
W sąsiedztwie spoczywa też inny wielki tancerz i choreograf z baletu Dagilewa, Siergiej Lifar, urodzony w 1905 roku w Kijowie, zmarły w Lozannie w 1986 roku. Jest wiele kobiet – tancerek, wśród nich primabalerina Maria Feliksowna Romanowska-Krasińska, córka polskiego tancerza Feliksa Krzesińskiego, urodzona we Lwowie jako Matylda Krzesińska. Po licznych romansach z przedstawicielami dynastii Romanowów poślubiła wielkiego księcia Andrzeja, prawnuka cara Mikołaja I. W ich wspólnym grobie spoczywa też syn „Wowa” – Władimir. Którego księcia Romanowa naprawdę był synem, do końca nie wiadomo.
Z Romanowów spoczął na cmentarzu również Wielki Książę Gabriel i jego pierwsza żona, balerina Antonina Nesterowskaja, oraz Irina Aleksandrowna. Liczni są też przedstawiciele arystokracji: hrabia Szermietiew, rody Golcynów, Gagarinów, Hrabia Siergiej Tołstoj, wnuk Lwa Tołstoja, szambelan Mikołaj Trubeckoj, książę Jusupow znany z udziału w zabójstwie Rasputina, pochodził z książęcej rodziny tatarskiej, która fortunę zawdzięczała handlowi futrami.
Dysydenci dawni i współcześni
Na całym cmentarzu dużo gwiazd baletu, teatru, śpiewu, kina: jest cygańska śpiewaczka Valia Dimitrievitch, aktorka Odile Versois, siostra Mariny Vlady, reżyser Andrej Tarkowski. Są matka i córka Igora Strawińskiego, jego syn Teodor – malarz, oraz jego pierwsza żona Katarzyna Gawriłowa. Wielu jest wojskowych. Przeważają rzecz jasna białogwardziści, w tym całe oddziały w kwadratowych kwaterach otoczonych dębami. Znajdziemy oddział generała Aleksiejewa stworzony w 1917 roku nad Donem, by walczyć z bolszewikami, oddział dońskich Kozaków, oddział generała Drozdowskiego – wszystkie „białe”. Są rosyjscy bojownicy o wolność Francji w okresie drugiej wojny światowej i Rosjanie z Legii Cudzoziemskiej. Trafiają się współcześni dysydenci, np. Andriej Amalrik. Oczywiście bardzo wielu zasłużonych dla kultury: pisarzy, poetów, malarzy, rzeźbiarzy. Iwan Bunin, laureat literackiej nagrody Nobla, jest pochowany na tym cmentarzu.
Warto wiedzieć
To wyjątkowa nekropolia, świadectwo historii i kultury Rosji.
* adres: 8 Rue Léo Lagrange, 91700 Sainte-Geneviève-des-Bois
* tel. : 01 60 15 11 40
Nie zgadzam się z z interpretacją dlaczego kobierzec na grobie Nurejewa ma symbolizować to, ze urodził się w rodzinie muzułmańskiej. Po prostu Nurejew był kolekcjonerem dywanów i kobierców i posiadał ich olbrzymią kolekcję. Inna ciekawostką jest to ,że co roku kolejny rocznik absolwentów szkoły baletowej przynosi nową parę atłasowych baletek które składa przy grobie Nurejewa