Zamek Janowiec nad Wisłą został wzniesiony na wysokiej skarpie w pierwszej połowie XVI wieku. Jego fundatorem był Mikołaj Firlej, hetman wielki koronny i kasztelan krakowski.

Jego dzieło kontynuował syn Piotr. Zamek przez 300 lat należał do najzamożniejszych i najbardziej wpływowych rodów Firlejów, Tarłów i Lubomirskich. Rozbudowywany przez lata stał się jedną z piękniejszych rezydencji magnackich w ówczesnej Polsce.

Siedziba Firlejów

Jako budulec wykorzystano kamień i cegłę. Zamek zajmował całe wzgórze. Posiadał budynek bramny pełniący funkcję mieszkalną i bastei. Miał niewielką basztę, dwie wieże które też pełniły funkcje mieszkalno-obronne. Od wschodu wykopano fosę, a nad nią przerzucono most. Całość otoczona była murem. W drugiej połowie XVI wieku syn Piotra, Andrzej Firlej przebudował zamek w renesansową rezydencję. Zatrudnił do pracy włoskiego architekta Santi Gucciego. Dobudowano kilka budynków mieszkalnych: pałac przy południowym skrzydle, mury ozdobiono attyką, a budynek bramny pomalowano na ciemnoczerwone pasy. Wzniesiono też Wielką Basteję. Zamek wtedy miał dwa dziedzińce, siedem wielkich sal i dziewięćdziesiąt osiem komnat.

Szybkie zmiany właścicieli

Po Firlejach gospodarzami byli Tarłowie. Postawili budynek który jest po prawej stronie obok wejścia na dziedziniec. Ozdobili go malowidłami piechurów. Wykonali zabudowania czeladne we wnęce w północnym skrzydle. W południowo zachodnim skrzydle wybudowali szereg komnat połączonych ze sobą przejściami na jednej osi. Wykonali też dwie cylindryczne baszty. Na zamek wdarli się Szwedzi w 1655 roku pod dowództwem Karola Gustawa. Zniszczyli go i ogołocili . Odbudowali go dopiero Lubomirscy. Dokonano wiele przeróbek: elewacja południowa, attyka. Wykonano dekoracje rokokowe. Kolejnymi właścicielami byli: Mikołaj Piaskowski i Jan Potocki. Na początku dziewiętnastego wieku zamek był niszczony przez wojska austriackie i rosyjskie. Rozbierano kamień na inne budowle. Podczas obu wojen światowych nastąpiły kolejne zniszczenia. W okresie międzywojennym zamek kupił Leon Kozłowski i był gospodarzem przez pięćdziesiąt lat.

Nowe czasy

W 1975 roku sprzedał zamek Muzeum w Kazimierzu Dolnym. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku rozpoczęto prace konserwacyjno-restauratorskie. Planowane były: hotel, restauracja, lapidarium i estrada. Ruiny zamku z trzech stron otacza naturalny wąwóz i stromizna.

Przeczytaj także...

Stara Lubowla. Polonika na spiskim zamku

Autorka: Barbara Górecka

Zamek lubowelski odegrał wielką rolę w historii Polski. Często tu gościli przedstawiciele rodów królewskich, toczyły się rokowania z Węgrami. Przez pewien czas był nawet symbolem polskości. Tutaj w latach potopu przechowywano klejnoty koronne.

Ogrodzieniec. Zamek najmilszy memu sercu

Autorka: Barbara Górecka

Na początku XX wieku ruiny kupił miejscowy chłop i po kilka złotych sprzedawał kamienie z zamkowych murów. Później zamek trafił pod opiekę państwa. W 1973 roku po konserwacji udostępniono go zwiedzającym....

Rydzyna. Zamek Leszczyńskich i Sułkowskich

Autor: Waldemar Rusek

Obecnie siedziba Leszczyńskich i Sułkowskich nazywana jest perłą baroku polskiego. Zamek pełni funkcje centrum hotelowo-konferencyjnego. Nie jest muzeum ale jego wnętrza są udostępniane do zwiedzania.

Poczytaj więcej o okolicy:

Dęblin. Wokół Bramy Lubelskiej

Włodawa. Jak Kościuszko zastąpił cara Mikołaja

Dęblin. Wojskowy cmentarz Balonna

Parchatka. Stok w Krainie Lessowych Wąwozów