Janowiec
Ruiny zamku nad Wisłą
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Zamek Janowiec nad Wisłą został wzniesiony na wysokiej skarpie w pierwszej połowie XVI wieku. Jego fundatorem był Mikołaj Firlej, hetman wielki koronny i kasztelan krakowski.
Jego dzieło kontynuował syn Piotr. Zamek przez 300 lat należał do najzamożniejszych i najbardziej wpływowych rodów Firlejów, Tarłów i Lubomirskich. Rozbudowywany przez lata stał się jedną z piękniejszych rezydencji magnackich w ówczesnej Polsce.
Siedziba Firlejów
Jako budulec wykorzystano kamień i cegłę. Zamek zajmował całe wzgórze. Posiadał budynek bramny pełniący funkcję mieszkalną i bastei. Miał niewielką basztę, dwie wieże które też pełniły funkcje mieszkalno-obronne. Od wschodu wykopano fosę, a nad nią przerzucono most. Całość otoczona była murem. W drugiej połowie XVI wieku syn Piotra, Andrzej Firlej przebudował zamek w renesansową rezydencję. Zatrudnił do pracy włoskiego architekta Santi Gucciego. Dobudowano kilka budynków mieszkalnych: pałac przy południowym skrzydle, mury ozdobiono attyką, a budynek bramny pomalowano na ciemnoczerwone pasy. Wzniesiono też Wielką Basteję. Zamek wtedy miał dwa dziedzińce, siedem wielkich sal i dziewięćdziesiąt osiem komnat.
Szybkie zmiany właścicieli
Po Firlejach gospodarzami byli Tarłowie. Postawili budynek który jest po prawej stronie obok wejścia na dziedziniec. Ozdobili go malowidłami piechurów. Wykonali zabudowania czeladne we wnęce w północnym skrzydle. W południowo zachodnim skrzydle wybudowali szereg komnat połączonych ze sobą przejściami na jednej osi. Wykonali też dwie cylindryczne baszty. Na zamek wdarli się Szwedzi w 1655 roku pod dowództwem Karola Gustawa. Zniszczyli go i ogołocili . Odbudowali go dopiero Lubomirscy. Dokonano wiele przeróbek: elewacja południowa, attyka. Wykonano dekoracje rokokowe. Kolejnymi właścicielami byli: Mikołaj Piaskowski i Jan Potocki. Na początku dziewiętnastego wieku zamek był niszczony przez wojska austriackie i rosyjskie. Rozbierano kamień na inne budowle. Podczas obu wojen światowych nastąpiły kolejne zniszczenia. W okresie międzywojennym zamek kupił Leon Kozłowski i był gospodarzem przez pięćdziesiąt lat.
Nowe czasy
W 1975 roku sprzedał zamek Muzeum w Kazimierzu Dolnym. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku rozpoczęto prace konserwacyjno-restauratorskie. Planowane były: hotel, restauracja, lapidarium i estrada. Ruiny zamku z trzech stron otacza naturalny wąwóz i stromizna.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- filmik autorki
Dodaj komentarz