Zakopane
Stary kościół księdza Stolarczyka
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Warto wiedzieć
Najstarszym obiektem sakralnym na terenie Zakopanego jest Kaplica Gąsieniców. Stoi przy alei łączącej stary kościół z cmentarzem (ostatnie zdjęcie w galerii). Wybudowano ją w 1810 r. i nosi wezwanie św. Świerada i Benedykta. Ufundował ją Paweł Gąsienica, bogaty gospodarz zakopiański. Do czasu postawienia drewnianego kościoła, kilka razy w roku tutaj odprawiano msze. Gruntowny remont kaplicy przeprowadzono w latach pięćdziesiątych XX w. pod kierunkiem Antoniego Kenara. Obecnie kaplicę można oglądać przez żelazną kratę.
* * *
Ksiądz Józef Stolarczyk (1816-93) pochodził z podbeskidzkiej wsi Wysoka k. Jordanowa. Wykształcenie zdobywał w Podolińcu, w szkołach węgierskich i w seminarium w Tarnowie. Był człowiekiem dość potężnym, świetnie władał gwarą podhalańską, stał się więc duchowym przywódcom zakopiańczyków.
Po wielu latach ciężkiej pracy zdołał zdobyć serca górali i pozyskać ich dla kościoła. Stał się autorytetem w wielu dziedzinach i twórcą zakopiańskiej cywilizacji. W pierwszym roku swojej pracy duszpasterskiej wybudował szkołę parafialną. Uczył górali czytać i pisać, uświadamiał w dziedzinie historii i polityki, uczył patriotyzmu, prowadził lekcje śpiewu. Komponował też pieśni oraz układał poematy religijne. To on zaczął namawiać górali aby część swoich domostw odstępowali letnikom, którzy coraz częściej tu zaglądali. Ponieważ domostwa były bardzo zaniedbane, wpajał góralom podstawowe zasady higieny i żywienia. Przekonywał do budowania lepiej wyposażonych domów przeznaczonych tylko pod wynajem.
Ksiądz Stolarczyk był zapalonym taternikiem. Dokonał pierwszego turystycznego przejścia Mięguszowieckiej Przełęczy pod Chłopkiem i pierwszego wejścia na Baranie Rogi. Jako jeden z pierwszych Polaków był na Lodowym Szczycie i na Gerlachu. W dużej mierze był twórcą zawodowego przewodnictwa tatrzańskiego (kontynuował te działania dr Tytus Chałubiński). Ksiądz Stolarczyk był współzałożycielem Towarzystwa Tatrzańskiego, przyczynił się do utworzenia Szkoły Przemysłu Drzewnego i Koronkarskiej. Był też pierwszym historiografem pod Tatrami. Jest autorem „Kroniki parafii zakopiańskiej”, dokumentu ukazującego dzieje Zakopanego i turystyki tatrzańskiej w latach 1848-90.
Zmarł w 1893 r. i został pochowany na założonym przez niego cmentarzu na Pęksowym Brzyzku. Po śmierci nazwano jego imieniem przełęcz między Baranimi Rogami a Czarnym Szczytem w Tatrach Wysokich. Jego imię nosił też Dom Turystyczny zlikwidowany w latach siedemdziesiątych. W pobliżu starego kościoła jest też ulica ks. Stolarczyka.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- film autorki
- o zakopiańskim cmentarzu na Pęksowym Brzyzku w naszym portalu
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz