Kraków
Synagoga Wysoka na Kazimierzu
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Drzwi do sieni na parterze zwieńczone są kamiennym późnorenesansowym portalem z XVI wieku, zamkniętym półkolistą, oprofilowaną arkadą z kluczem. Na zewnętrznej ścianie synagogi znajduje się tablica pamiątkowa z tekstem w języku polskim, zwieńczona gwiazdą Dawida i napisem w języku jidysz. Upamiętnia ona pierwotne przeznaczenie budynku ? W tym budynku mieściła się Wysoka Bożnica zbudowana w XVI wieku, zniszczona w 1939 roku przez okupacyjne władze niemieckie.
Najnowsze dzieje bożnicy
W czasie wojny podzieliła losy innych synagog. Później były tu magazyny papieru i rupieci. W latach pięćdziesiątych XX wieku planowano otworzyć w niej Teatr Lalek i Maski ? ?Groteska?, ale do tego nie doszło. W 1966 roku przekazano budynek Pracowni Konserwacji Zabytków Rzeźby i Malarstwa. Dokonano wielu zmian we wnętrzu. Połączono synagogę z sąsiednimi budynkami poprzez klatkę schodową. W latach siedemdziesiątych tamtego wieku odkryto i zakonserwowano fragmenty malowideł w sali modlitw. Zakonserwowano też obramowanie Aron ha-kodesz. Nie zostały jednak ślady babińca. Przypuszcza się, że był on drewniany i spłonął. Przez wiele lat synagoga stała pusta. Dopiero w 2005 roku została udostępniona do zwiedzania (odpłatnie). Prezentowana jest tu stała wystawa fotograficzna. Po wielu latach starań, w 2008 roku synagogę odzyskała Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie. W czerwcu tego samego roku odbyła się pierwsza uroczystość religijna od zakończenia II wojny światowej. Uroczystość prowadziła rabin Tanja Segal. Była to pierwsza uroczystość religijna w Krakowie prowadzona przez rabina kobietę. Teraz synagoga jest miejsce wystaw, spotkań, koncertów. Na parterze znajduje się księgarnia z wydawnictwami judaistycznymi. Cały czas słychać cichutką muzykę żydowską.
Warto wiedzieć
* Obok synagogi Wysokiej, pod numerem 40 jest murowany dom. Ma dach dwuspadowy i prostokątne okna. Podczas konserwacji odkryto ślady zamurowanych otworów w ścianach między budynkami. Kamienica pochodzi z przełomu XVI/XVII wieku. Prawdopodobnie od początku należała do kazimierskiego kahału. Pod koniec XVIII wieku mieszkał tu pisarz kahalny Pinchas Horowitz, syn pisarza i syndyka gminy. W czasie prac konserwatorskich odkryto na pierwszym piętrze, wąskie przejście do sali modlitw położonej kilka stopni niżej.
* Kolejna kamienica pod numerem 42 to Dom modlitwy Kowea Itim l?Tora (Towarzystwa Studiowania Tory). Budynek wzniesiono prawdopodobnie w 1810 roku z inicjatywy członków bractwa religijnego. W drugiej połowie XIX wieku przystosowano go na dom modlitwy. W czasie wojny Niemcy zniszczyli budynek. Po wojnie przez pewien czas znajdowało się w nim schronisko dla wysiedlonych Wydziału Opieki Społecznej. Obecnie są tu mieszkania. Budynek jest piętrowy. Elewacja frontowa jest trójosiowa podzielona gzymsami. Okna i wejście są zakończone półkoliście, z opaskami i parapetami na konsolkach. Dach jest mansardowy z wystawkami. Na fasadzie budynku jest hebrajska nazwa i dwie gwiazdy Dawida z datami. W jednej jest data założenia ? 1810 rok, a w drugiej data odnowienia ? 1912 rok.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz