Szalejów Dolny
Trzech brodatych facetów
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
To dziwna rzeźba. Popiersia trzech brodatych facetów bardzo ściśle przytulonych do siebie, złączonych bez mała. Ten pośrodku, stary i potężny, wznosi jedną dłoń w geście nauczyciela drugą opiera na kuli ziemskiej – symbolu stworzenia.
Ten z lewej, nico jakby młodszy i szczuplejszy, w tle ma krzyż – symbol Męki Pańskiej. A ten z prawej, znów stary, wznosi jedną dłoń w geście nauczania a w drugiej trzyma gołębicę – symbol Ducha Świętego. Kim są oni? Trójcą Świętą. To Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty. Tłumaczy rzecz zresztą wyraźnie niemiecki napis: Ehr Sei Gott dem Vater und dem Sohne und dem Heiligen Geist – Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu.
Poniżej brodatych mężczyzn klęczą Matka Boska i św. Józef – z lilią, symbolem niewinności. A między nimi dwa putta ponad Dzieciątkiem Jezus w żłobku. W niszy cokołu wizerunek św. Izydora – patrona rolników.
Heretyckie przedstawienie
Ta niezwykła rzeźba stoi na rozstaju dróg we wsi Szalejów Dolny (dawniej Niederschwedeldorf) w Kotlinie Kłodzkiej. Jest unikatowa nie tylko w Polsce ale i w Europie. A to ze względu na pokazanie jako męskiej postaci nie tylko Ojca i Syna, ale i Ducha Świętego, który w sztuce nie był raczej personifikowany a przedstawiany jako gołębica. Taki trójosobowy sposób obrazowania św. Trójcy, tolerowany był ponoć jeszcze w średniowieczu, w czasach nowożytnych uznano go za bluźnierstwo. Ale najwyraźniej zdarzał się ciągle, skoro zakazywali go papież Urban w 1628 roku i papież Benedykt XIV ponad sto lat później, w 1745 roku.
Kompozycja sprawia wrażenie dzieła jakiegoś ludowego twórcy i pochodzi najpewniej z połowy XVIII w. Autor rzeźby ani fundator kapliczki nie są znani z imienia. Ciekawe, że takie zakazane, heretyckie przedstawienie zachowało się na katolickim co do zasady Dolnym Śląsku. Współcześnie, może dla równowagi, po drugiej stronie drogi ustawiono pomnik upamiętniający Jana Pawła II. Otoczony bogato, brzydki.
Warto wiedzieć
W Szalejowie Dolnym można zobaczyć jeszcze barokowy kościół parafialny pw. św. Szymona i Tadeusza (sprzed przebudowy zachowały się portale późnogotyckie i renesansowe), również barokowe kaplice św. Anny i św. Marii Magdaleny z XVIII w. oraz neogotycki zespół pałacowy Münchhausenów.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz