Okopy
W Okopach Świętej Trójcy
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Podwyższone Wały Trajana
Twierdza powstała na wysokich brzegach Dniestru i Zbrucza podobno nie na pustym miejscu. Wał ten Polacy tylko podwyższyli i umocnili. Zbudowano go zaś w I w n.e. na rozkaz cesarza rzymskiego Trajana, na ówczesnej północnej granicy Imperium Romanum. Prace prowadzone na polecenie króla Jana III Sobieskiego zakończono w roku1699. Awięc tuż przed zawarciem z Turcją pokoju karłowickiego, na mocy którego Kamieniec Podolski i okoliczne ziemie po północnej, podolskiej stronie Dniestru, wróciły do Polski na kolejne niemal sto lat ? aż do jej II rozbioru.
Krótki żywot twierdzy
Okopy Świętej Trójcy ? nowocześnie rozplanowana budowla obronna, szybko więc straciły znaczenie strategiczne. Zwłaszcza, że król August II Mocny nie miał możliwości obsadzenia jej wojskiem. W kraju były wówczas inne priorytety, które zawarto w popularnym powiedzeniu ?Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa?. Król nadał więc w 1700 roku tej warowni i osadzie jaka wyrosła wokół niej, prawa miejskie. Stała się ona jednym z niewiele znaczących małych kresowych miasteczek, którego dosyć niezwykła nazwa zostałaby chyba całkowicie zapomniana, gdyby nie autor ?Nie-Boskiej Komedii?.
Twórca chasydyzmu i konfederaci barscy
W dziejach Okopów Świętej Trójcy zapisały się bowiem tylko, i to znane głównie wśród specjalistów, dwa fakty historyczne. Słynnym tutejszym mieszkańcem był Izrael Ben Elizer (1700-60) nazywany Baal Szem ? Panem Dobrego Imienia, twórca żydowskiego chasydyzmu. Człowiek, który nie pozostawił po sobie żadnego tekstu własnoręcznie napisanego, ale jest jedną z najważniejszych postaci także współczesnego judaizmu. Natomiast pozostałości warowni zajęli konfederaci barscy i przekształcili barokowy kościółw swój ostatni bastion. To wówczas został on zrujnowany i nigdy nie został odbudowany. Zachowały się tylko jego ruiny. Bo Okopy, już pod tą skróconą nazwą, istnieją nadal jako ukraińska wioska. A w niej nieźle zachowane prowadzące niegdyś do twierdzy bramy: Lwowska i Kamieniecka. Ponadto ruiny kościoła i dzwonnica. Nasi rodacy, próbowali je ponad sto lat temu odbudować. Świadczy o tym napis na czarnej, granitowej tablicy wmurowanej w 1905 roku na frontonie Bramy Kamienieckiej: ? Zrestaurowana kosztem kraju. Staraniem konserwatorów zabytków starożytnych i Mieczysława Hr. Dunin Borkowskiego. Prezesa Rady Powiatowej Borszczowskiej. I tylko tyle pozostało tu pamiątek po krótkim, chociaż sławnym epizodzie z okresu powstawania umocnień Okopów Świętej Trójcy, jak i już ponad dwu wieków istnienia tej najpierw warowni, później miasteczka, a od dziesięcioleci tylko ukraińskiej wioski Okopy.
Dodaj komentarz