Bohoniki
Mizar na podlaskich rubieżach

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Mizar, czyli cmentarz muzułmański w podlaskiej wsi Bohoniki jest największą i jedną z trzech czynnych nekropolii tej religii w Polsce.
Cmentarz zajmuje porośnięte starymi sosnami wzgórze na skraju wsi i ma powierzchnie ok. 2 ha. Doprowadza do niego malownicza, obsadzona drzewami aleja. Na bramie znalazły się inskrypcje w językach arabskim, białoruskim i polskim.
Od króla Jana
Istniejący cmentarz społeczność muzułmańska założyła w XVIII wieku. Zastąpił on wcześniejszy mizar, położony w środkowej części wsi, prawdopodobnie założony przez pierwszych osadników muzułmańskich w Bohonikach, w końcu XVII wieku. Z nadania króla Jana III Sobieskiego osiedliło się tu w 1679 r. 30 rodzin Lipków (Tatarów). Ich potomkowie żyją we wsi do dziś.
Obecnie pozostał ślad po tym pierwszym cmentarzu – jako zakrzaczony ale ogrodzony teren miedzy zabudowaniami. Obszar wsi, w tym meczet i oba cmentarze chronione są w ramach parku kulturowego Bohoniki.
Dawne i współczesne
Najstarszy datowany nagrobek pochodzi z 1786 roku. Trudno go jednak zidentyfikować. Zachowało się też ok. trzydziestu dziewiętnastowiecznych nagrobków. Najdawniejsze groby mają po dwa duże stojące kamienie – w nogach i nad głową zmarłego. Mniejsze kamienie wyznaczają obrys grobu. Późniejsze oznacza jeden obelisk. Czasem to nieciosany głaz narzutowy, czasem betonowy ostrosłup. Współczesne nagrobki mają kształt identyczny jak na cmentarzach chrześcijańskich, tyle że ozdobione są symbolami półksiężyca i arabskimi inskrypcjami.
* * *
Najstarsze nagrobki znajdują się wokół szczytu wzniesienia, nowsze na jego skłonach. We wschodniej części cmentarza, poniżej wzgórza a blisko ogrodzenia, znajduje się szczególna kwatera. Spoczęli tu migranci, którzy zmarli w białowieskiej puszczy próbując dotrzeć do lepszego świata (dwa ostatnie zdjęcia w galerii). Wiosną 2023 r. było tu siedem mogił. Jedna z nich – małego dziecka.
Dodaj komentarz