Modlin
Carska twierdza na sprzedaż
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Twierdza Modlin jest unikatowym w Europie zespołem budowli obronnych stanowiących przekrój europejskiej architektury fortyfikacyjnej XIX i początku XX wieku.
Rozkaz zbudowania twierdzy u ujścia Bugo-Narwi do Wisły, na obrzeżach Nowego Dworu Mazowieckiego ? miasta z metryką od 1233 roku, wydał w 1806 r. Napoleon Bonaparte. Chociaż strategiczne znaczenie tego miejsca dostrzegli już? Szwedzi podczas Potopu.
Dzieło Napoleona Bonaparte
To oni najprawdopodobniej zbudowali pierwsze umocnienia na wyspie w widłach rzek nazywanej dotychczas Szwedzką. Z budowli wzniesionych w czasach Księstwa Warszawskiego zachowały się cztery, wśród nich reduta Napoleona. Warto dodać, że początkowo miał to być tylko tymczasowy magazyn żywności, ale w 1810 r. cesarz Francuzów zmienił koncepcję i polecił wybudować twierdzę. Przy jej wznoszeniu pracowało 19 tys. ludzi.
Carski Nowogieorgijewsk
Główne obiekty Twierdzy Modlin były jednak dziełem zaborców rosyjskich. W latach 30-tych rozbudowywali oni intensywnie fortyfikacje oraz zmienili nazwę Modlin na Nowogieorgijewsk, która przetrwała aż do ich wypędzenia stąd w 1915 roku. W 1844 r. na wspomnianej już Wyspie Szwedzkiej zbudowano duży i piękny pod względem architektonicznym Spichlerz. Zbombardowany w 1939 r. przez Niemców ma zostać wkrótce odbudowany przez prywatnego nabywcę tych ruin na całkiem świeckie cele. W latach 60-tych XIX w. ? dane te przytaczam za Informatorem Turystycznym Nowy Dwór Mazowiecki ? wzniesiono gigantyczne koszary na 20 tys. żołnierzy. Jest to, dodam, podobno nadal najdłuższy ? liczy 2250 m? budynek w Europie. Kolejną rozbudowę rozpoczęto w 1883 roku. Projekt przewidywał zbudowanie na przedpolu fortecy, w odległości od 4 do6 kmod jej zewnętrznych obwałowań na planie koła ośmiu obiektów obronnych tworzących pierścień o długości 24,5 km i średnicy12 km.
Wojenne losy
Twierdza Modlin odegrała istotną rolę w okresie odwrotu Napoleona spod Moskwy broniąc się przez przeważającymi siłami rosyjskimi do 1 grudnia 1813 roku. Pod koniec XIX wieku znajdowało się w niej, poza silnym garnizonem, także 70 tys. karabinów i 800 armat. Ale podczas I wojny światowej Rosjanie szybko oddali ją Niemcom, którzy następnie siedzieli w niej przez 3 lata. W 1920 roku twierdza stanowiła poważną przeszkodę w posuwaniu się bolszewików na Warszawę. Jej załoga dzielnie broniła się także we wrześniu 1939 roku. Dowódca, gen. Wiktor Thomme, z powodu braku jedzenia, amunicji oraz dużej liczby rannych, poddał ją na honorowych warunkach dzień po kapitulacji Warszawy, 29 września.
Ta twierdza robi nieprawdopodobne wrażenie. Byłam w Modlinie wiosną, niestety nie udało się wejść do środka, bo zwiedzanie jest ogólnodostępne dopiero od majówki. Ale i tak te niszczejące mury są niesamowite. Na dwu wielkich wieżach, o których autor pisze duże napisy „for sale”. Tylko kto to kupi?