Praga
Do Wacława II, ojca mojego miasta

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Każdy sądeczanin zwiedzanie stolicy Czech powinien rozpocząć do zamku i klasztoru cystersów z kościołem pw. św. Jakuba w Zbrasławiu (Zbraslav – dzisiejsza dzielnica Pragi), nad rzeczką Berounką, gdzie od 1305 r. spoczywają doczesne szczątki króla Wacława II z dynastii Przemyślidów, założyciela Nowego Sącza.
Monarcha, co prawda, nigdy nad Dunajcem i Kamienicą nie był, ale w metryce, czyli akcie lokacyjnym wystawionym przez kancelarię królewską w Krakowie w 1292 r. widnieje jego podpis. Ojca (miasta), jaki by nie był, trzeba szanować.
Założył zaś w tym samym roku król Czech i Polski Wacław miasto Nowy Sącz położone na pograniczu Węgier, na miejscu należącej do biskupstwa krakowskiego wsi Kamienicy. Bowiem w czasie pobytu w Polsce zwrócił uwagę na położenie miejscowości, która zajmując wyniosłe wzgórze, była otoczona z obydwu stron dwiema rzekami, a mianowicie Dunajcem i Białą (Kamienicą), i wydawała się bardzo odpowiednia do wzniesienia przyszłego miasta. (Jan Długosz, Roczniki)
Nowy Sącz był jedynym miastem założonym przez Wacława podczas jego jednoczesnego panowania na tronie w Pradze i Krakowie. Łączy nas zatem początek dziejów miasta, tak jak Mieszka I, pierwszego historycznego władcę Polski połączyło małżeństwo z księżniczką czeską Dąbrówką (Dobrawą).
Zatem Czeszka była matką Piastów, Czechem był także św. Wojciech, pierwszy patron Polski, a ostatnio i wspólnej Europy. W momencie koronacji na króla Polski Wacław miał 29 lat, stał u szczytu potęgi. Był jednym z najpotężniejszych władców Europy. Jego rządy dobrze przysłużyły się Sądecczyźnie i Polsce. Ożywiły gospodarkę poprzez wprowadzenie grosza praskiego. Reforma monetarna korzystała z ogromnych – jak na owe czasy – kopalni srebra w Kutnej Horze. Wacław wprowadził też urzędy starostów oraz nowy podział terytorialny: w zamian średniowiecznych księstw – powiaty i ziemie. Starostowie byli namiestnikami króla, mogli powoływać szlachtę pod broń nie czekając na monarchę.
Obok Wacława II w Zbrasławiu leży jego córka Elżbieta (1292-1330) oraz syn, Wacław III. Ostatnie badania wskazują jednak, że to nie 17-letni Wacław III, lecz nieznany ok. 30-letni letni mężczyzna, najprawdopodobniej nieślubny syn Wacława II.
Warto wiedzieć
Pałac myśliwski postawił w Zbrasławiu ojciec Wacława – Przemysław Otokar II, a sam już klasztor (zwany Aula Regia) fundował Wacław II, jakby przeczuwając, że spocznie tu na wieki. Niedawną renowację kompleksu (do tej pory zaniedbanego) przeprowadziło krakowskie Przedsiębiorstwo Rewaloryzacji Zabytków pod kierownictwem inż. Witolda Taczalskiego.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- Jerzy Leśniak jest autorem książki: Sądeckie ścieżki. Od Ziemi Świętej do Kalifornii. Reportaże z 25 krajów
Dodaj komentarz