Dwujęzyczne nazwy miejscowości i takież nazwy ulic jak Kaszuby długie i szerokie z początku budziły wątpliwości i kontrowersje. Teraz nikogo już nie bulwersują, a dla przybyszów z głębi lądu stanowią atrakcje turystyczną.

Kaszubski jako jedyny w Polsce został uznany za język regionalny. Stanowi o tym ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Od polskiego różni się i słownictwem, i gramatyką. Jest w nim wiele zapożyczeń z niemieckiego, często w archaicznej formie. To wszystko sprawia, że kaszubski dla turysty z innych obszarów polski może być kompletnie niezrozumiały, choć i w nim samym są różnice. Friedrich Lorentz (1870-1937), niemiecki slawista i historyk, badacz języka, kultury i historii Kaszubów wyróżnił w nim aż 76 gwar. Trudno uwierzyć, by aż tyle przetrwało do dziś.

Dwujęzyczne nazwy miejscowości wprowadzono na całych Kaszubach. Pierwsze dwujęzyczne tablice zawisły w Ostrzycach (po kaszubsku Òstrzëce) w gminie Somonino, gdzie język kaszubski zadeklarowało ponad 30 proc. mieszkańców. Z każdym rokiem miejscowości przybywa.

Ale choć kaszubskim posługuje się w Polsce na co dzień ponad 50 tys. osób zwykłemu turyście trudno usłyszeć ten język w użyciu… Pozostaje lektura dwujęzycznych tablic. Można się z nich sporo nauczyć… Już wiem jak jest plaża i Morze Bałtyckie…

Warto wiedzieć

Dwujęzyczne nazwy geograficzne można wprowadzić wyłącznie w językach mniejszości narodowych (białoruski, czeski, litewski, niemiecki, ormiański, rosyjski, słowacki, ukraiński i żydowski) mniejszości etnicznych (karaimski, łemkowski, romski i tatarski) oraz w języku regionalnym (kaszubskim). Nazwy ulic w językach mniejszości mogą być ustalone tylko w gminach wpisanych do specjalnego urzędowego rejestru gmin, który prowadzi minister administracji. To gminy, w których mniejszość stanowi co najmniej 20 proc. mieszkańców i które o taki wpis wystąpiły. Dwujęzyczne nazwy miejscowości można wprowadzić, jeżeli „za” opowie się połowa mieszkańców. Nazwy w języku mniejszości nie mogą być stosowane samodzielnie i muszą zawsze wystąpić po oficjalnej nazwie w języku polskim.

Przeczytaj także...

Węgry. O nieindoeuropejskim języku bratanków

Autor: Jarosław Swajdo

Lubię ten język. Za jego pewną jakby dzikość, ostrość, pierwotność, surowość. Za egzotykę. Wieje odeń wiatrem Wielkiej Niziny. Tak jakoś dziko i ostro musieli pewnie nawoływać się madziarscy koczownicy zajmujący w 896 roku swą ojczyznę.

Beskid Niski. Łemkowskie nazwy na tablicach

Autorka: Anna Ochremiak

W listopadzie 2011 roku mieszkańcy ośmiu wsi w gminie Uście Gorlickie zadecydowali o ustawieniu dwujęzycznych tablic. We wsi Regietów "za" głosowali wszyscy mieszkańcy, tak Łemkowie jak Polacy. Tablice stanęły w końcu września 2012 r.

Szymbark. Świat stanął na głowie…

Autor: Cezary Rudziński

Po pobycie w Szymbarku koło Wieżycy muszę zgodzić się z autorami tego pomysłu, który mnie kojarzy się z miejscem martyrologii połączonym z wesołym miasteczkiem – lub odwrotnie, że świat rzeczywiście stoi na głowie.

Poczytaj więcej o okolicy:

Nadole. W zagrodzie kaszubskiego gbura

Wdzydze Kiszewskie. Tu jeziora tworzą wielki krzyż

Gniewino. Widoki z "Kaszubskiego Oka"

Żukowo. 800-lecie klasztoru norbertanek