Wyżne Rużbachy
Dziwne dzieje uzdrowiska

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Vyšné Ružbachy to miejscowość uzdrowiskowa na Słowacji. Ma kilka polskich nazw, a każda z nich jest poprawna. Spotkamy się z nazwami: Wyżne Rużbachy, Górne Drużbaki, Drużbaki Wyżne? Pochodzi od słów niemieckich, które oznaczały ?szumiący strumień?. Najbardziej popularną nazwą jest Wyżne Rużbachy, więc jej będę używać.
Wieś leży u wschodniego podnóża Magury Spiskiej, przy obfitych źródłach mineralnych. Pierwsza o niej wzmianka pochodzi z 1288 roku. Inne źródła mówią o 1303 roku, jeszcze inne o?sporo różnic w tych datach. Nie jest to chyba dziś aż tak bardzo istotne… Wieś została zasiedlona na prawie z Podolińca. W latach 1412-72, wraz z dobrami podolińskimi weszła w skład polskiego zastawu. Mieszkańcy byli rolnikami, płóciennikami, zajmowali się hodowlą bydła. Od XVII do XIX wieku we wsi był duży tartak i papiernia. Do XX wieku istniały dwa młyny, trawertynowe kamieniołomy i elektrownia.
Wody mineralne
Wieś zasłynęła dzięki wodom mineralnym. Lecznicze działanie tutejszych szczaw odkryto już w średniowieczu i założono pierwsze uzdrowisko. Wody uzdrowiskowe należą do rodziny wód hydro-węglanowo-siarczanych i wapniowo-magnezowych. Źródeł jest 9, a ich wydajność wynosi 150 litrówna sekundę. Temperatura wody waha się w granicach 19 – 22?C. Leczy się tu choroby układu nerwowego, narządu ruchu i płuc.
Historia uzdrowiska
Pierwszy etap rozwoju uzdrowiska trwał do końca XVI wieku. Wtedy stanowiło ono własność rodziny Lubomirskich, starostów na zamku w Starej Lubowli. Uzdrowisko zyskało uznanie polskiej szlachty, a później węgierskich feudałów. Kiedy miasta spiskie wróciły do Węgier, kurort stał się własnością państwa węgierskiego, a to nie sprzyjało jego rozwojowi. Zmieniło się to po 1825 roku, gdy właścicielem uzdrowiska został baron von Jony, który rozpoczął jego odnowę. Zbudował tu zamek, nowy dom zdrojowy i basen kąpielowy. W 1865 roku uzdrowisko przeszło na własność Liceum Kieżmarskiego, a w 1882 roku odkupił je polski hrabia Andrzej Zamoyski. Było ono w rękach rodziny do 1948 roku. Rozbudową kurortu zajął się Oskar Zuber. Stało się ono najznakomitszym i największym uzdrowiskiem na Słowacji w tamtych czasach.
Dodaj komentarz