Niedzica
Zamek i jego legenda o skarbie Inków

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Zamek w Niedzicy, znany też jako zamek Dunajec, uważam za najciekawszy i najpiękniejszy z zamków polskich.
Zbudowano go na wapiennej skale i nazwano od rzeki płynącej u jego podnóża. Kiedyś stał nad Dunajcem, 80 metrów nad lustrem wody, a teraz u podnóża ma jeziora Czorsztyńskie i Sromowieckie. Znany jest także jako Zamek Niedzica – od wsi znajdującej się w pobliżu.
Dziś Niedzica-Zamek jest samodzielną wsią nad jeziorem Czorsztyńskim. Do roku 2014 nosiła nazwę Zamek i była przysiółkiem wsi Niedzica. To skupisko kilku gospodarstw położonych poza zabudową wsi Niedzica, którą zamieszkuje około 1,6 tys. osób. Zamek znajduje się na południowym krańcu wsi Niedzica-Zamek, przy granicy z Niedzicą.
Graniczna warownia po węgierskiej stronie
Pierwszy raz nazwa zamku Dunajec pojawia się w dokumencie z roku 1325 zapisana jako własność rodu Jana i Rykolfa, panów na Brzozowicy (Berzeviczy). Rzeka oddzielała wtedy obszar państwa węgierskiego od Polski. To przykład granicznej warowni górskiej.
Najstarszą jej częścią jest gotycki zamek górny. Do niego należy największa wieża obronna. W roku 1470 po śmierci ostatniego z rodu Berzeviczych Jana Schwarza, zamek przeszedł w posiadanie żupana spiskiego Emeryka Zapolya. Powiększył go znacznie przez dobudowanie zewnętrznych murów obronnych z basztami.
W roku 1589 zamek kupił Jerzy Horvath. Przebudował go, nadał mu charakter renesansowej rezydencji rozbudowując część mieszkalną w zamku średnim i dolnym. Po wymarciu rodu Horvathów w roku 1858 zamek w Niedzicy przejął kolejny węgierski ród – Salamon. Odnowili oni zamek który w XIX wieku został po raz kolejny zniszczony przez pożar. Od roku 1920 zamek w Niedzicy wraz z częścią Spisza jest w granicach Polski. Ród Salamonów mieszkał na zamku do roku 1945, kiedy to w wyniku reformy rolnej zamek przeszedł na własność skarbu państwa. Zaopiekowało się nim Stowarzyszenie Historyków Sztuki, które przeprowadziło prace konserwatorskie i utworzyłodom pracy twórczej i muzeum.
Legenda o skarbie Inków
W roku 1946 Andrzej Benesz z Bochni w towarzystwie miejscowych świadków, wydobył spod progu bramy prowadzącej do zamku średniego pęk rzemieni powiązanych węzłami (kipu) ukrytych tam w ołowianym pojemniku. Znalezisko to dało początek fantastycznej legendzie o związkach dawnych właścicieli zamku z Indianami peruwiańskimi i o skarbach Inków. Historię związaną z testamentem Inków spopularyzował pisarz Jalu Kurek.
Źródła tej historii sięgają połowy XVIII wieku, kiedy to Sebastian Berzeviczy, potomek rodu który zbudował warownię, wyjechał do Ameryki Południowej. Tam poślubił Indiankę ze szlacheckiego rodu. Z tego związku urodziła się córka Umina. Około roku 1781 wybuchło powstanie Indian przeciwko Hiszpanom. W tym czasie Umina była żoną bratanka Tupaca Amaru przywódcy powstania. Obaj nosili to samo imię. Powstanie to poniosło klęskę a jego przywódcę stracono. Bratanek wraz z żoną, teściem i innymi wodzami indiańskimi uciekli do Europy. Zamieszkali w Wenecji. Tam Tupac Amaru został zamordowany.
Dodaj komentarz