Gdańsk
„Bursztynowa” bazylika św. Brygidy

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Wśród najstarszych kościołów gdańskiej starówki, poza największym ceglanym świata – bazyliką Mariacką, chyba najbardziej znana, także daleko poza Gdańskiem, jest bazylika św. Brygidy.
To zasługa nie tylko wieku i skądinąd ciekawej historii tej świątyni, ale przede wszystkim jej roli jako centrum duszpasterstwa „Solidarności” oraz bursztynowego ołtarza.
Postać co najmniej kontrowersyjna
Jedno i drugie, a przede wszystkim odbudowa tego kościoła z powojennych ruin, było zasługą proboszcza w latach 1970-2004, kanonika i kapelana NSZZ „Solidarność” Henryka Jankowskiego (1936-2010), w nim zresztą pochowanego w grobowcu. Postać tego katolickiego kapłana okazała się bardzo kontrowersyjna. Niektóre jego poczynania, m.in. upolitycznione wielkanocne Groby Pańskie, budziły zastrzeżenia także części jego kościelnych przełożonych. Nie bez znaczenia są też oskarżenia o wykorzystywanie seksualne dzieci. Jednak jego zasługi dla kościoła św. Brygidy są niepodważalne. I na zawsze wpisane zostały w jego historię.
Także pomysł, którego realizację kontynuowali już następcy pierwszego powojennego proboszcza: zbudowania bursztynowego ołtarza, dziś jednego z magnesów przyciągających do tej świątyni nie tylko wiernych, ale także turystów ze świata. Ale o tym za chwilę.
Od kaplicy pokutnic do klasztornego kościoła
Dzieje gdańskiego kościoła p.w. św. Brygidy Szwedzkiej sięgają roku 1350. Wówczas to od wschodu obok gotyckiego, ceglanego kościoła parafialnego św. Katarzyny, stała Kaplica Pokutnic p.w. św. Marii Magdaleny. Według legendy w jej pobliżu ukazała się Matka Boska, co zapoczątkowało wiarę w uzdrawiające właściwości wody czerpanej z sąsiedniego źródełka.
Przełomowym momentem dla przyszłości tego miejsca stało się wystawienie w tej kaplicy trumny założycielki Zakonu Najświętszego Zbawiciela, a później, od roku 1391, świętej kościoła katolickiego, Brygidy Szwedzkiej (1303-1373), przewożonej po jej śmierci z Rzymu do Valdsteny w rodzinnej Szwecji. Kondukt żałobny zatrzymał w Gdańsku sztorm na Bałtyku. Tymczasowo szczątki tej, czczonej już, sługi bożej, złożono więc najpierw w kościele Mariackim, a następnie przeniesiono do kaplicy Pokutnic. Wierni oddawali jej hołd, co zapoczątkowało wielki kult Brygidy nie tylko w Gdańsku, lecz na całym Pomorzu.
Znalazłem historię odbudowy kościoła w latach 70 cyfrowa.tvp.pl/video/miejsca,kosciol-sw-brygidy-w-gdansku,59157532