Hachpat
Klasztor „Piękny” choć bardzo leciwy
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Monastyr Haghpatavank znajduje się we wsi Hachpat (Haghpat), w Armenii w pobliżu miasta Aławerdy. Jego nazwa oznacza „Piękny Klasztor”.
Monastyr ma rodowód od 976 roku i jest nadal czynny. Został założony przez króla Aszota III Bagratuni ? Miłościwego (953-77). Ale najstarszy kościół, którego ruiny zachowały się, wzniesiono tu już w IV wieku. Przypuszcza się, że inny stał również na późniejszym terenie klasztornym. Był on bowiem już znacznie wcześniej zamieszkany. Podczas wykopalisk znaleziono mnóstwo przedmiotów z epoki brązu, zaś nad płynącą w pobliżu rzeką Debed także ślady pobytu ludzi w okresie paleolitu. Według innych źródeł klasztor powstał wcześniej, niż w wymienionym wyżej roku, gdyż w okresie panowania króla Abbasa Bagratuni (926-953).
Królewska fundacja
Wznoszenie jednak najstarszej i nadal najważniejszej budowli tego zespołu, kościoła Nszan (Świętego Krzyża), rozpoczęło się dopiero w roku 976. Zbudowano go na polecenie królowej Choroswanutisz, która odegrała znacząca rolę w początkowym okresie działalności monastyru, i jej synów Smbata i Gunghena. Prace zakończono zaś w 996 roku. Rolę tych synów, z których jeden był księciem ? następcą tronu, a drugi sadząc po stroju, biskupem, przypomina duża płaskorzeźba na frontonie świątyni. Obaj trzymają w rękach jej model. W wieku X, po upadku w 1064 r. państwa Bagratuni, podupadł także klasztor. W 1106 roku oba klasztory: Sanahin i Haghpat rozgrabione zostały przez emira Kzyła.
Burzliwe dzieje klasztoru
Klasztor odzyskał znaczenie stając się aż do XIII w., jednym z centrów kultury duchowej Armenii, a zarazem bogatym monastyrem zasobnym w ziemie. Rego rola wzrosła zwłaszcza w II połowie XII w., gdy stał się centrum duchowo-religijnym królestwa Taszir ? Dzoragedzkiego (Lorijskiego) pod rządami rodu Kiurikidów i poważnym konkurentem dla bratniego klasztoru Sanahin. O czym świadczy m.in. przeniesienie do niego z tego ?starszego niż inne? klasztoru nekropolii królewskiego rodu lorijskich Bagratydów ? Kiurikidów. Później także Zakarjanów, którzy otrzymali ten klasztor w podzięce za pomoc udzieloną rodowi Orbelianich w Gruzji oraz za wyzwolenie w końcu XII w. płn.- wschodniej Armenii spod władzy Turków Seldżuckich. Ale ziemie tego królestwa przyłączone zostały do Gruzji przez jej króla Dawida Budowniczego. Nie na długo zresztą.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- także o tym klasztorze w naszym portalu
Dodaj komentarz