Warszawa
Historia telekomunikacji leży na ulicy
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Nie namawiam nikogo do chodzenia ze zwieszoną głową i wpatrywania się w ziemię. Spacerując po Warszawie warto jednak spojrzeć czasem pod nogi, by dostrzec zabytkowe studzienki telefoniczne pochodzące z czasów, gdy w Warszawie powstawały pierwsze nitki wszechobecnej dziś sieci.
Pierwsze telefony w Warszawie zakładała firma Bell. W 1901 roku koncesję na budowę sieci telefonicznej w stolicy uzyskała szwedzka firma Cedergren, która zaczęła kłaść kable pod ziemią. Po roku pojawiły się na ulicach Warszawy pierwsze studzienki skrywające wejścia do prowadzących kable kanałów. Tych jednak nie znajdziemy już dziś na stołecznych chodnikach.
W 1922 roku Rząd Polski zawiązał z należącą już wtedy do szwedzkiej firmy Ericsson spółką Cedergren porozumienie, wynikiem którego było powstanie Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej, czyli PAST-y. Przejęła ona zarząd nad istniejącą siecią i inwestycjami telekomunikacyjnymi w Warszawie. Gmach tego przedsiębiorstwa przy ul. Zielnej 37/39 stał się szybko jednym z symboli stołecznej nowoczesności dwudziestolecia międzywojennego (istnieje do dziś).
Studzienki ze znaczkiem Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej znajdziemy jeszcze teraz na ulicach Warszawy, natkniemy się na nie w Śródmieściu, na Mokotowie i Żoliborzu. Najstarsza, mocno już sfatygowana studzienka, znajduje się w pobliżu bramy Uniwersytetu Warszawskiego, nieźle zachowana ? przy ulicy Górnośląskiej (na zdjęciach).
Studzienki opatrzone są logo Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej, czyli PAST-y. Nawiązuje ono do wyglądu pierwszego telefonu firmy Ericsson z 1878 roku, a dookoła rozchodzą się błyskawice. Logo z telefonem i błyskawicami, już bez napisu PAST, umieszczane było na studzienkach telefonicznych przez Telekomunikację Polską do lat 90. ubiegłego wieku.
Warto wiedzieć
Urządzenia potrzebne do rozwoju sieci telekomunikacyjnej w stolicy dostarczała Polska Akcyjna Spółka Elektryczna ? PASE. Jej logo przedstawiało pierwszy w świecie telefon w którym połączono słuchawkę z mikrofonem. Wyprodukowała go w 1892 roku firma Ericsson. Ładnie zachowany i pieczołowicie odnowiony model takiego telefonu zobaczymy w Muzeum Techniki w Warszawie. Znakiem PASE opatrzone były wszystkie aparaty telefoniczne produkowane przez tę firmę w Polsce.
Takich studzienek jest w Warszawie mnóstwo. Inwentaryzują je na stronie http://kolejkamarecka.pun.pl/studzienki … ja-785.htm
Zacząłem patrzeć pod nogi po przeczytaniu tego artykułu i rzeczywiście: jest takich studzienek trochę. Znalazłem też taką bez żadnych napisów, z samym tylko symbolem PAST-y. Oto i ona. Pod samym gmachem PAST-y.