Rzym
Il Gesù przeglada się w lustrze
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Ileż to razy oglądamy w kościołach – szczególnie tych o dekoracji barokowej – tylko to, co jest na wysokości naszego wzroku. Podchodzimy do kaplic, ołtarza, ambony, rzeźb – sklepienie pozostaje niedosięgłe, odległe. Przez tę odległość, nawet freski godne poznania, opisane w przewodnikach, są jedną wielką, kolorową plamą…
W kościele Il Gesù zastosowano fenomenalne i jakże proste rozwiązanie. Na posadzce nawy ustawiono długie lustro. Oprawione w grubą drewnianą ramę, wychylone pod kątem około 45 stopni, przypomina do złudzenia pokojowe tremo odbijające całą postać i jej tło w rzeczywistym wymiarze.
To w kościele Il Gesù nie jest lustrem zwyczajnym. Nie powiększa postaci, ale powiększa, a raczej przybliża, odległe o kilkanaście metrów tło. Zadaniem lustra w jezuickim kościele jest przybliżenie ludzkiemu oku centralnego fresku na kolebkowym (beczkowym) sklepieniu. Wrażenie, jakie ta sztuczka wywołuje jest zdumiewające. Nareszcie można poznać piękno oddalonych malowideł, odczytać przekazaną na fresku historię, wskazać palcem i nieomal dotknąć na tafli lustra szczegóły obrazu i architektoniczne detale. Barwy nie rozmazują się, widoczne są ich odcienie i załamanie światła.
Centralny fresk na sklepieniu nawy namalowany został przez malarza Giovanni Battista Gaulii (zwanym Il Baciccio). Fresk zatytułowany „Triumf Imienia Jezus” nosi cechy malarstwa iluzjonistycznego tzw. trompe l’œil. W oświetlonej, jasnej plamie na środku malowidła widnieje IHS (Jezus Hominum Salvator). Fresk jest wkomponowany w elementy architektoniczne i rzeźbiarskie. Stiukowe anioły jakby fruwały w powietrzu. A może to tylko złudzenie?
Sklepienie prowadzi nas wzdłuż nawy pod kopułę na skrzyżowaniu z transeptem o skróconych ramionach. Taki transept nazywany jest pozornym. Nawy boczne przeznaczone zostały na kaplice. Wśród nich wyróżniają się:
* kaplica św. Ignacego Loyoli, z przerażającym nieco posągiem, wykonanym w złocie i srebrze, ozdobionym niezliczoną ilością kamieni szlachetnych. To dzieło wykonane zostało w latach 1695-1700 przez Andrea Pozzo;
* przeciwległa kaplica poświęcona św. Franciszkowi Saverio. Złożone są tutaj relikwie – prawe ramię świętego sprowadzone do Rzymu w 60 lat po jego śmierci. Przed relikwiami stoją cztery przepiękne barokowe złote kandelabry trzymane przez anioły.
Kościół Il Gesù łączy się ściśle z historią zakonu jezuitów. To ich kościół. Jego budowę rozpoczęto w 1568 r. według projektu architekta Giacomo Barozzi da Vignola. Po jego śmierci pałeczkę przejął Giacomo della Porta, który przekomponował fasadę (na obecną) i zaprojektował kopułę oktogonalną. Poświęcenie nastąpiło w 1584 r. Kościół jest niezwykle ozdobny, z bardzo bogatą dekoracją wewnętrzną i zewnętrzną na fasadzie. Fasada barokowa della Porty przecięta jest poziomym fryzem na część dolną – szerszą i górną ? zwieńczoną attyką. W obu częściach zastosował della Porta pilastry i nisze, które wprowadzają efekty światłocieniowe, będące jednym z istotnych elementów architektury barokowej.
Warto wiedzieć
* Szczątki św. Ignacego Loyoli złożone są w kościele pod ołtarzem.
* Il Gesù stał się wzorcem dla wielu kościołów jezuickich. W Polsce na jego wzór zbudowano krakowski kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Ma niemal identyczną fasadę.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz