Zakopane
Jak powstawało Muzeum Tatrzańskie
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Muzeum Tatrzańskie jest jednym z najstarszych muzeów regionalnych w Polsce. Jego powstaniu towarzyszyły idee uczczenia zasług doktora Chałubińskiego, oraz udostępnienie ludziom wiedzy o Tatrach, które fascynowały. Z czasem poszerzono tematykę zbiorów o Podhale, Orawę, Spisz i Pieniny.
Zanim powstało muzeum „właściwe”, istniały pod Tatrami zaczątki kolekcji. W 1824 roku, w dworze Homolacsów w Kuźnicach można było oglądać trofea myśliwskie oraz okazy tatrzańskiej fauny. Edward Homolacs zamierzał zgromadzić zbiór tatrzańskich ptaków i ssaków. W tym dziele pomagał mu leśniczy Antoni Kocjan, który doskonale preparował zwierzęta. Kiedy sprzedano majątek, nie wiadomo co się stało z kolekcją. Kocjan również wyjechał i osiadł w Orawicach. Nadal preparował okazy, którymi zainteresowane były placówki naukowe i muzea.
Pierwsze muzeum spłonęło
W 1873 roku powstało Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie, później Towarzystwo Tatrzańskie, a następnie Polskie Towarzystwo Tatrzańskie. Zajmowało się ono budową ścieżek i schronisk oraz ochroną przyrody. Popierało badania naukowe w Tatrach i założyło w 1875 roku pierwsze muzeum o charakterze przyrodniczym. Mieściło się ono w Kuźnicach, w udostępnionych przez właścicieli pomieszczeniach. Zbiory zawierały już minerały, kilkaset okazów flory tatrzańskiej, wypchaną kozicę i książki. Kustoszem był lekarz Ludwik Ganczarski. W 1879 roku, kiedy kustosz wyjechał, muzeum zostało zamknięte. Z czasem przeniesiono je do drewnianego Dworca Tatrzańskiego przy Krupówkach, wybudowanego w 1882 roku. Jednak pożar tego obiektu w 1900 roku strawił wszystko.
Od przyrody do etnografii
W latach osiemdziesiątych XIX wieku, w gronie przyjaciół Chałubińskiego zrodził się pomysł stworzenia muzeum z prawdziwego zdarzenia i nazwania go jego imieniem. Na siedzibę wybrano Zakopane. Wyprawy Chałubińskiego w góry owocowały ciekawymi zbiorami. Miał dużą kolekcję minerałów i mchów, które to podarował przed śmiercią Muzeum Tatrzańskiemu. Inicjatorem założenia muzeum był warszawski przemysłowiec (chemik i przyrodnik) Adolf Scholtze. Nakłonił wielu bywalców Zakopanego do składania funduszy na ten cel. Początkowo miało to być muzeum przyrodnicze, ale w Zakopanem osiedliła się Róża Krasińska-Raczyńska, która zafascynowana kulturą ludową zaczęła zbierać wytwory miejscowej sztuki. Pomagał jej w tym syn Adam. Kilka lat później pojawili się tu Maria i Bronisław Dembowscy, kolejni kolekcjonerzy sztuki. Przyjeżdżali i inni…
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- Muzeum Tatrzańskie im. dr. Tytusa Chałubińskiego
- film autorki
Komentarze: 1
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
ciekawe, nie znałam tej historii. Nie wiedziałam, że aż tyle kłód pod nogi, nieszczęść, a pewnie i animozji może towarzyszyć powstaniu jednego muzeum, które – wydaje się z dzisiejszej perspektywy wydaje się oczywistą oczywistością.