Kijów
Staroruski monaster Wydubicki

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Przechodziłem koło tego herbu nad wejściem do refektarza (Trapeznoj) i cerkwi Przemienienia Pańskiego (Przeobrażenskoj) w Monastyrze Wydubickim św. Michała w Kijowie kilkakrotnie, ale jakoś nie zwrócił on mojej szczególnej uwagi.
Trochę intrygowały mnie liczne litery po obu stronach skierowanego w dół herbowego łuku z dwiema skrzyżowanymi strzałami. Dopiero teraz, gdy wszedłem do odnowionego wnętrza tej świątyni i obsługująca w niej duże stanowisko z literaturą religijną oraz dewocjonaliami pracownica zapytała mnie, czy wiem o związkach fundatora tej cerkwi i sąsiedniego soboru z Polską. A gdy wyraziłem zainteresowanie informacją na ten temat, wyprowadziła mnie na zewnątrz i pokazując na ten herb, rozszyfrowała znaczenie poszczególnych, otaczających go liter: M – Michał, M – Miklaszewski, ? ?Jego, ? ?Carskiej, ? ? Najświetszej (Preswiatogo), ? ? Wieliczestwa, ? ? Wojska, ? ? Zaporoskiego, ? ? Pułkownik, ? – Starodubski. Posiadacz tego herbu był podobno pochodzenia polskiego. Na pewno natomiast był fundatorem Trepeznoj ? jadalni mnichów z cerkwią Przemienienia Pańskiego zbudowanej w latach 1696-1709, a także głównej obecnie świątyni monasteru, soboru św. Jerzego, wzniesionego w latach 1696-1701, stojącego kilkadziesiąt metrów od cerkwi-refektarza.
Hojny fundator
A pewny związek płk M. Miklaszewskiego z Polską, to fakt, że poległ on w 1706 r. bitwie ze Szwedami w Nieświeżu na Białorusi, wówczas należącym do Polski. Fakty te potwierdza, chociaż i budzi sporo niejasności, ruska inskrypcja na portrecie pułkownika Miklaszewskiego w stroju sarmackim. Jego oryginał znajduje się w Moskwie, natomiast kopia w Muzeum Sztuki przy ul. Hruszewskiego w Kijowie. Z inskrypcji tej wynika, że był on ?łaskawym i wiekopomnym? fundatorem odnowienia dwu kamiennych świątyń Monastyru Wybubickiego: ?archistratega? Michała i drugiej, z trapezną czyli refektarzem p.w. św. Jerzego Męczennika. Wygląda na to, że autor tej pośmiertnej, bo budowa refektarza zakończyła się w 1709 roku, a poległ on trzy lata wcześniej, inskrypcji na portrecie pomylił nazwy wydubickich świątyń. Cerkiew św. Michała jest bowiem najstarszą, z XI w., budowlą tego monasteru.
W naddnieprzańskim uroczysku
Płk Miklaszewski nie mógł być fundatorem jej remontu, gdyż w XVI w. uległa ona ? była wówczas soborem, czyli katedrą ? poważnym uszkodzeniom wskutek osuwania się naddnieprzańskiej skarpy, na której stoi. I odbudowana oraz wyremontowana została przez wybitnego architekta Michaiła Jurasowa w latach 1766-69. A więc 30 lat przed pojawieniem się tu w tej roli kozackiego pułkownika. Monaster Wydubicki, a ściślej św. Michała, założył wielki książę kijowski Wsiewołod I Jarosławowicz między rokiem 1070 a 1077. Powstał on w uroczysku Wydubyczy na skraju naddnieprzańskiej skarpy, w miejscu odległym o około 2 km z nurtem rzeki od sławnego monasteru, Pieczerskiej Ławry.
Dodaj komentarz