Odessa
Kim są Odiesity?

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
…i fascynacji
A jednak Odessa jest miastem fascynującym. Aby przekonać się o tym wystarczy przejść się Bulwarem Nadmorskim na skarpie ponad 30-metrowej wysokości nad brzegiem morza, odległym od niego o kilkadziesiąt metrów. Sławną ulicą Deribasowską, czy ulicami Puszkina, Richelieu (jeszcze niedawno Lenina), Jekateriny (d. Marksa) i wieloma sąsiednimi równoległymi lub poprzecznymi najstarszej części miasta. Chociażby Wielką Arnautską (d. Czkałowa), Małą Arnautską (d. Worowskiego), Bazarną (d. Kirowa), Uspieńską (d. Cziczerina). Pospacerować czy przysiąść i odpocząć na Placu Soborowym, Starobazarowym, Kulikowym Polu, w Ogrodzie Dukowskim (b. Parku Zwycięstwa), Parku Preobrażeńskim lub innym miejscu wśród zieleni. Zajrzeć na słynny Priwoz – miejsce handlu. Pokręcić się obok i w okolicach Opery, której rzeczywiście piękny gmach uważany jest przez Odiesitów oczywiście za najpiękniejszy w świecie.
Od Adama Mickiewicza do Lecha Kaczyńskiego
Każdy Polak przybywający do Odessy z reguły chce zobaczyć jednopiętrowy budynek dawnego Liceum Richelieu, w którym w 1825 roku uczył i mieszkał Adam Mickiewicz. Przypomina o tym płaskorzeźba w granicie z portretem poety autorstwa Aleksandra Gołowanowa. Jeszcze z czasów radzieckich, gdyż tylko z tekstem w języku rosyjskim. Zastąpiła ona starszą i mniejszą, z białego marmuru, umieszczoną niegdyś między oknami nad bramą wejściową na rozległy dziedziniec. Widziałem i fotografowałem ją podczas poprzednich tu pobytów. Są tu pomniki Adama Mickiewicza i Ludwika Zamenhofa. Nowością w odeskich polonikach jest tablica na domu nr 3 przy ul. Lecha Kaczyńskiego. Nową nazwę otrzymała niedawno uliczka Polskie Zejście (poprzednio Spusk Kanguna), łącząca ul. Grecką (d. Karla Liebknechta) i Skwer Celny (d. pl. Wakulenczuka). To w tym miejscu zaczyna się ul. Deribasowska. Uliczka ta stanowi zarazem przedłużenie ulicy Polskiej, poprzednio Garibaldiego. Na tablicy z czarnego kamienia znajduje się biała płaskorzeźba – podobizna en face zmarłego prezydenta, Orzeł Biały oraz tekst w językach ukraińskim i polskim: „Ulica ku czci Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego. 1949-2010″.
Czarnomorski kurort
Dodam, bo fakt ten jakoś pomijają nasze przewodniki, że Odessa to nie tylko ponad milionowe miasto i wielki czarnomorski port, ale także uzdrowisko. W czasach sowieckich przyjeżdżało tu z całego ZSRR na leczenie i pobyty profilaktyczne po ponad 400 tys. kuracjuszy rocznie. Nie znam aktualnych liczb, ale i tego rodzaju gości jest również obecnie sporo.
Po polsku to będzie „odesyci”. Istnieje takie słowo, powtarza sie w polskiej literaturze.