Zakopane
Koliba, czyli muzeum zakopiańskiego stylu
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Willa „Koliba” znajduje się przy ul. Kościeliskiej w Zakopanem. Jest pierwszym domem w stylu zakopiańskim, wybudowanym według projektu Stanisława Witkiewicza. Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza otwarto 4 grudnia 1993 roku.
Zakopane w drugiej połowie XIX wieku zaczęto zabudowywać architekturą w stylu szwajcarskim czy tyrolskim, tak jak w wielu uzdrowiskach w tamtych czasach. Dla Stanisława Witkiewicza stało się jasne, że aby uchronić Podhale od obcych stylowo budowli, należy stworzyć własny styl. Batalię o taki styl toczył na łamach prasy: nawoływał, aby we wznoszonych willach wykorzystywać motywy miejscowe.
Fanaberie pana kolekcjonera
W tym czasie rozmiłowany w góralszczyźnie kolekcjoner Zygmunt Gnatowski, chciał wybudować tu dom letni. Początkowo miała to być góralska mała chałupa. Witkiewiczowi udało się go namówić na dom w stylu zakopiańskim. „Kolibę” budowali miejscowi górale w latach 1892-94. Jej wnętrze było wyposażone w stylowe meble i sprzęty, oraz specjalnie zaprojektowane piece kaflowe, karnisze, zasłony a nawet klamki i zamki. Początkowo „Koliba” wyglądała inaczej niż dziś. W 1901 roku Gnatowski dobudował od zachodniej strony potężne skrzydło, co zniweczyło zamysł Witkiewicza.
Dom wczasowy i dom dziecka
Zygmunt Gnatowski zmarł bezpotomnie w 1906 roku w Jakimówce na Podolu. „Kolibę” sprzedano, a kolekcja etnograficzna, którą Gnatowski umieścił w tzw. góralskiej izbie, zgodnie z jego ostatnią wolą przekazano Muzeum Tatrzańskiemu. Kolejni właściciele często się zmieniali i nie dbali o budynek. W 1935 roku dom kupiło Kolejowe Przysposobienie Wojskowe na obiekt wczasowy. W trakcie remontu rozebrano większość zabytkowych pieców, zmieniono stylowe, unikatowe podłogi, wystrój wnętrz i wystrój elewacji.
W czasie II wojny światowej była tu siedziba Hitlerjugend, więc willa przetrwała bez zniszczeń. Po wojnie był dom wypoczynkowy a następnie – do 1981 roku – Dom Dziecka. W roku 1984 Muzeum Tatrzańskie zabezpieczyło opuszczony dom i przystąpiło do remontu. Wnętrza aranżował Władysław Hasior.
Wnętrza góralskie na nowo
Pięć pokoi najstarszej części „Koliby” urządzono zgodnie z ich pierwotnymi funkcjami. Jadalnię, salon i sypialnię na parterze, na piętrze pokój Gnatowskiego i pokój służącego (gościnny). Kolekcja etnograficzna wróciła do „izby góralskiej”. Pozostałe meble, sprzęty i przedmioty rzemiosła artystycznego w stylu zakopiańskim pochodzą z okresu jego największego rozkwitu na przełomie XIX i XX wieku. Wykonano je według projektów Stanisława Witkiewicza, Wojciecha Brzegi oraz Stanisława Barabasza.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- Muzeum Stylu Zakopiańskiego
- filmik autorki
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz