Zniszczenia i odbudowy

Każda wojna zostawiała na kościele niszczycielskie ślady. Już w latach 1662-65 uszkodzenia z wojen szwedzkich likwidował swoimi środkami Olbracht Adrian Lasocki herbu Dołęga, ówczesny właściciel wsi Brochów, która za jego czasów uzyskała prawa miejskie. W rękach rodu Lasockich Brochów pozostawał do 1931 r. Największe, tak naprawdę śmiertelne rany zadała bazylice I wojna światowa, gdy w latach 1914-15 toczyła się na froncie nad Bzurą niemiecko-rosyjska bitwa. Spłonął wówczas doszczętnie, zawaliło się sklepienie, padły mury baszt. Odbudowę kościoła podjęto w latach 1929-33. Zachował się stosowny dokument z 1929 r. umieszczony w mensie ołtarza głównego z lat 20. ub. wieku odnaleziony podczas remontu mensy w 2008 r. Międzywojenna odbudowa ocaliła przede wszystkim bryłę kościoła, natomiast we wnętrzu, kierujący pracami Jarosław Wojciechowski i Tymoteusz Sawicki odbudowali sklepienie upraszczając podziały kasetonowe. Nie podjęto próby rekonstrukcji tej tak specyficznej szaty dekoracyjnej. Sklepienie i ściany pokryte zostały białym tynkiem. Z pierwotnego wyposażenia zachowały się XVIII. wieczne figury świętych dominikańskich, kominki do gotowania pożywienia załodze na wypadek oblężenia w zakrystii, a w podziemiach – groby członków rodu Lasockich. W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. świątynia nie uniknęła zniszczeń, tym bardziej, że na szczycie baszty był punkt obserwacyjny. Jej pospieszna i kontrowersyjna odbudowa została przeprowadzona w latach 1946-1949: sklepienia wykonano z cementu, dach pokryty został nowoczesną dachówką, a hełmy wież przybrały ahistoryczną formę.

Przed chopinowskim rokiem

Dopiero prace restauratorskie przeprowadzone w latach 2008-09 przywróciły wnętrzu kościoła dawną dekoracyjność. Odnaleziono i odrestaurowano kilkanaście reliktów pierwotnej, renesansowej malatury, które stały się punktem odniesienia do kompozycji kasetonów. Pomocna była zachowana polichromia z jej motywami w pozostałych kościołach tzw. grupy płocko-pułtuskiej. Występuje w Brochowie motyw prostokąta i koła w kombinacji innej dla sklepienia nawy, innej nad prezbiterium i odmiennej na sklepieniach naw bocznych. Wypełnienia w kasetonach są różnorodne, głównie z motywem roślinnym. Jest na co popatrzeć.

Warto wiedzieć

Dwa żyrandole ofiarował kościołowi znany śpiewak Adam Zwierz, który własnoręcznie je wykonał.

Przeczytaj także...

Kraków. Kościół św. Barbary, mojej patronki

Autorka: Barbara Górecka

Z kościołem św. Barbary związane jest też podanie mówiące, że został on wykonany przez murarzy krakowskich, jako wotum, a do wzniesienia jego użyto cegły pozostałej z budowy kościoła Mariackiego.

Witkowice. Historyczna przeprawa przez Bzurę

Autor: Stanisław Błachnio

Przez ten most i w okolicy przeprawiały się przez rzekę polskie oddziały uczestniczące w największej batalii podczas całej Kampanii Wrześniowej. Trwała ona od 9 do 22 września 1939 roku. Starcie to znane jest jako bitwa nad Bzurą albo pod Kutnem.

Bzura. Kajakiem przez Sochaczew i okolicę

Autorka: Małgorzata Raczkowska

Bzura nie jest najpopularniejszym szlakiem kajakowym, nawet na Mazowszu. Jednak jest kilka firm, które organizują spływy i wypożyczają kajaki. Wycieczki rozpoczynają się nieco powyżej Łowicza.

Poczytaj więcej o okolicy:

Bzura. Kajakiem przez Sochaczew i okolicę

Sochaczew. Dawniej ratusz, dziś muzeum pola bitwy

Wilcze Tułowskie. Przez Białe Góry Śladowskie

Palmiry. Spacerem do cmentarza i torfowiska