Neapol
Majoliki w klasztorze św. Klary
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Neapol, zwłaszcza jego historyczne centrum na każdym kroku daje świadectwo bogatej, barwnej przeszłości nasyconej różnorodnymi wpływami.
Na Piazza del Gesù uwagę przyciąga fasada kościoła Gesù Nuovo, wyłożona piramidalnymi kamieniami z magmy. Poprzednikiem kościoła był pałac książęcej rodziny Sanseverino, który w końcu XVI w. kupili jezuici. Z pałacu w bryle kościoła pozostała fasada i marmurowy portal. To jeden z tych przykładów narastania śladów historii, jej zmienności.
Na ruinach starożytnych term
Po przekątnej placu znajduje się średniowieczny, niepozbawiony klasy zabytek, do którego można dojść uliczkami „storico” – via Benedetto Croce czy via Santa Chiara. To monastyr św. Klary (monastero Santa Chiara) z bazyliką pod wezwaniem świętej. Cały kompleks powstał w pierwszej połowie XIV w. z fundacji Roberta Mądrego, króla Neapolu i jego drugiej małżonki Sanczi z Majorki, propagujących kult św. Franciszka z Asyżu i św. Klary. Obiekt stanął na ruinach starożytnych term z I w., a fakt ten odkryty został po zbombardowaniu bazyliki św. Klary w 1943 r.
Odpowiedzialnym za budowę bazyliki był architekt Gagliardi Primario. Rozpoczął ją w 1310 r., zakończył w 1328, zaś konsekracja nastąpiła w 1340 r., w roku przyjętym za zakończenie budowy całego monastycznego kompleksu. Kościół wybudowany został w stylu prowansalskiego gotyku. Jest prostokątem o długości ok. 130m. Do nawy bez transeptu przylegają boczne kaplice (po dziesięć lewych i prawych), wtopione w prostokątną bryłę. To właśnie cechuje neapolitańską bazylikę św. Klary. Fasada bazyliki jest surowa i w swojej prostocie szlachetna. Po jej środku, ponad XIV-wiecznym portalem umieszczona jest rozeta. Widok, który zastajemy dzisiaj we wnętrzu bazyliki jest przywróceniem prawdopodobnego, pierwotnego wyglądu świątyni XIV-wiecznej, który został w XVIII w. barokowo przemodelowany przez, między innymi, Domenico Antonio Vaccaro. Prace przywrócenia pierwotnego wyglądu podjęto po zbombardowaniu bazyliki i trawiącego ją pożaru w 1943 r. Ocalały z pożaru fragmenty XIV-wiecznych fresków takich mistrzów jak Tino di Camaïno* i Giotto. Wyniesione z pożogi dzieła sztuki sakralnej znalazły swoje miejsce w Museo dell’ Opera di Santa Chiara, urządzonym w pomieszczeniach klasztornych w 1995 r. W surowym wnętrzu świątyni, na ścianie czołowej prezbiterium znajduje się grobowiec króla Roberta Mądrego. Krypta i kaplice kryją sarkofagi członków królewskiego rodu Andegawenów i szlachetnie urodzonych neapolitańczyków.
Dwa klasztory w jednym miejscu
Kompleks św. Klary z założenia był jak cytadela – ogromny i samowystarczalny. Oprócz bazyliki w zespół wchodziła kwadratowa wieża, która nie została ukończona za życia króla Roberta (zm. w 1343 r.), gdyż skończyło się źródło finansowania prac. Oryginalna, z kamiennych bloków jest partia dolna, dwie górne kondygnacje wybudowane z cegły, z marmurowymi pilastrami ukończone zostały na początku XVII w.
Najbardziej obszerną część kompleksu stanowią oczywiście klasztory. Ewenementem jest usytuowanie w jednym zespole (na co zgodę wyraził papież) dwóch zgromadzeń: klarysek i franciszkanów (braci mniejszych). Zakon klarysek z czasem zdominował ilością sióstr życie klasztorów. Potrzebowały więcej miejsca, na swoje potrzeby zajęły refektarz braci mniejszych, zamieniając się miejscami. I były bogatsze. W całym klasztornym kompleksie wytyczone zostały cztery krużganki: klarysek, św. Franciszka, braci mniejszych i krużganek usługowy – najstarszy. Tylko krużganek klarysek zwany krużgankiem fajansu lub majoliki przeszedł w XVIII w. gruntowną modernizację. Tylko klaryski wyłożyły na ten cel pieniądze. Działo się to w czasie barokizacji bazyliki św. Klary, gdy wspomniany architekt Domenico Antonio Vaccaro przydał wnętrzu kościoła stiuki i marmury.
Krużganek klarysek w prawie kwadracie (82,3 x 78,3 m) obwiedziony jest 72. ośmiokątnymi filarami, zwieńczonymi łukami ze sklepieniem krzyżowym. Domenico A. Vaccaro poddał gruntownej zmianie wewnętrzny ogród krużganka. Ogród przecinają pod kątem prostym dwie alejki dzieląc go na cztery części. Wzdłuż alejek, ustawiono aż 64. pilastry pokryte płytkami ceramicznymi, na których ornamentem są kwiaty i owoce. Pilastry łączą ustawione między nimi ławeczki również pokryte majolikowymi płytkami, „krajobrazowymi”. Są na nich sceny wiejskie, maskarady, sceny mitologiczne i sceny z życia mieszkańców Neapolu XVII i XVIII w. Wygląd majolikowego krużganka klarysek w kolorach przyrody jest najbarwniejszą częścią klasztoru – bez względu na porę roku i pogodę.
Warto wiedzieć
Wstęp do części klasztornej (krużganek, muzeum i starożytne termy) jest płatny.
* Tino di Camaïno jest twórcą pomnika nagrobnego Marii Węgierskiej w kościele Donnaregina Vecchia w Neapolu
Poczytaj więcej o okolicy:
Komentarze: 1
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Cytat : ” Ewenementem jest usytuowanie w jednym zespole ( na co zgodę wyraził papież ) dwóch zgromadzeń : klarysek i franciszkanów ( braci mniejszych ) . ” Jakoś w Kaliszu nikogo nie dziwi że w klasztorze oo.franciszkanów przebywają również zakonnice .
Dnia 12 lutego 1997 roku została zawarta umowa między Kurią Prowincjalną ( oo. franciszkanów Warszawa )
a Zgromadzeniem Sióstr Nauczycielek Świętej Doroty ( Córek Najświętszych Serc z Wioch ) na dzierżawę północno – wschodniego skrzydła klasztoru ( z wyjątkiem krużganków ) na okres 99 lat . Zgromadzenie Sióstr Nauczycielek od św. Doroty powstało w północnych Włoszech w Vicenzy .
Zostało założone w 1836 roku przez ks. Jana Antoniego Farinę ( od 4. 11. 2001 błogosławionego ) . Drugi człon nazwy Zgromadzenia , Córki Najświętszych Serc
oznacza szczególny kult i miłość do Najświętszych Serc Jezusa i Maryi .
To Im właśnie siostry mają oddać swoje życie i z Nich
czerpać wzór i miłość do tak ważnej i trudnej misji wychowawczej .