Wieliczka
Na zamku żupnika
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Nawet jeśli ktoś nie był w kopalni soli Wieliczka, to na pewno o niej słyszał. To nasz eksportowy produkt, wpisany na listę UNESCO. A kto słyszał o wielickim zamku?
Zamek wybudowano w XIII wieku jako siedzibę żupnika, czyli zarządcy kopalń i warzelni soli w Bochni i Wieliczce. Był administracyjnym centrum najważniejszej dziedziny państwowej gospodarki – wydobycia soli. Znajdował się w obrębie murów miejskich. Jego centralną częścią był „Dom pośród żupy”, siedziba zarządcy salin krakowskich. Wybudowany w stylu gotyckim, poprawiony według renesansowej mody, nie dotrwał do naszych czasów. W styczniu 1945 r. został zburzony aż do piwnic. Pozostawał w ruinie do lat 80. ubiegłego wieku, kiedy to odbudowano go w jego gotyckiej postaci. Autentyczne są tylko średniowieczne piwnice, a niezwykle ciekawa ala gotycka ze sklepieniem żebrowym wspartym na jednym filarze, rzadkość w gotyckim budownictwie świeckim, jest już rekonstrukcją. Teraz mieści się tu ekspozycja poświęcona historii Wieliczki i jedyna w Polsce kolekcja solniczek.
Muzeum Żup Krakowskich
Drugim ważnym budynkiem jest dom żupny postawiony w XV stuleciu. Ten zachował się w oryginale, ale stracił bogaty wystrój. Na parterze znajdowały się pomieszczenia gospodarcze, na piętrze kaplica i komnaty dla wyższych urzędników, a w piwnicy więzienie dla przestępców przeciw królewskiemu monopolowi. Teraz mieści się tu Muzeum Żup Krakowskich. Całość łączą fragmenty murów obronnych, najstarsze z końca XIII w. Z baszty roztacza się ładny widok na zamkowy dziedziniec.
Najstarszy szyb
Warto jeszcze zwrócić uwagę na zarys murów zamkowej kuchni i czterech filarów stanowiących resztki pieca. Tu stali pracownicy kopalni i furmani przyjeżdżający po sól otrzymywali bezpłatnie posiłki. Obok „Domu pośród żupy” zobaczymy rezerwat górniczy z najstarszym w Polsce szybem z połowy XIII w.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Komentarze: 1
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
To ja jeszcze dołaczę informację, że wczoraj wpisano Zamek Żupny na listę Unesco. Dopisano go do tutejszej kopalni soli razem z drugą, równie atrakcyjną kopalnią soli w Bochni.