Ujazd
Okna i drzwi zamku Krzyżtopór

Projekt pałacu był bardzo przemyślany i symboliczny. Liczba wież, sal, pokoi, bram oraz okien odpowiadała liczbie kwartałów, miesięcy, tygodni, dni w tygodniu i dni w roku. Poza latami przestępnymi jedno okno było zamurowywane.
fot: Barbara Górecka
Ujazd. Okna i drzwi zamku Krzyżtopór
Powolne restauracje zaczęły się w 1956 roku. Dziś jest to już piękna ?ruina? warta odwiedzenia.
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Wieś Ujazd znajduje się niedaleko Opatowa, w woj. świętokrzyskim. To malutka miejscowość, a jej historia sięga XII wieku. Pierwsze wzmianki o jej istnieniu znaleziono w klasztorze cystersów w Jędrzejowie. W połowie XV wieku wieś była własnością Oleśnickich, a następnie Zborowskich. Od 1584 roku przeszła w ręce bogatego rodu Ossolińskich.

Znajdują się tu pięknie zachowane ruiny zamku wzniesionego w latach 1627-1644. Budowano go według wzoru pałacu Alessandra Farneze w Caprarola. Twórcą budowli był Lorenzo Senes ze Szwajcarii. To jest utrwalone w dokumentacji. Pałac był budowany dla wojewody sandomierskiego Krzysztofa Ossolińskiego.

Krzyż i topór

Zamek w Ujeździe jest przykładem łączenia nowoczesnego w tamtych czasach systemu umocnień i reprezentacyjnej rezydencji. Pięcioboczne i symetryczne założenie pałacowe zostało wpisane w fortyfikacje bastionowe na planie gwiazdy pięcioramiennej. Wjazd na dziedziniec paradny prowadził przez wieżę z zegarem o czterech tarczach. Portal bramy zdobią dwie ogromne kamienne płaskorzeźby: krzyż i topór. Krzyż to symbol kontrreformacji, a topór to herb Ossolińskich. Stąd powstała nazwa zamku ? Krzyżtopór. Nad bramą znajduje się litera ?W?, która wraz z krzyżem tworzy herb matki Ossolińskiego ? Dębno. Po stronie topora umieszczona jest data 1631 rok, ale dotąd nie udało się jej jednoznacznie rozszyfrować.
Dziedziniec paradny ma kształt trapezu. Za nim stoi pałac z owalnym dziedzińcem wewnętrznym, który jest otoczony arkadowymi galeriami. Między arkadami było 40 portretów przodków i przedstawicieli rodu z którymi Ossolińscy byli zaprzyjaźnieni. Pod portretami były inskrypcje. Niektóre fragmenty zachowały się do dziś.

Ile dni w roku

Pałac jest dwupiętrowy i pośrodku połączony ośmioboczną wysuniętą wieżą. W niej znajdował się gabinet Ossolińskiego. Przed pałacem był ogród włoski z oranżerią i sadzawką, a do niego prowadziły z wieży drewniane schody. Część rezydencji łączy się z oficynami bocznymi, gospodarczymi: kuchnie, spiżarnie, stajnie? Na piętrze były pokoje dla gości, służby i ochrony wojskowej. Oficyny te ozdobione są czterema wieżami. Otaczają one dwa małe dziedzińce znajdujące się po bokach pałacu. Projekt pałacu był bardzo przemyślany i symboliczny. Liczba wież, sal, pokoi, bram oraz okien odpowiadała liczbie kwartałów, miesięcy, tygodni, dni w tygodniu i dni w roku. Poza latami przestępnymi jedno okno było zamurowywane.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 17 lutego 2015; Aktualizacja 4 marca 2015;

Komentarze: 1

    Waldemar, 18 marca 2020 @ 18:50

    Jak dla mnie to oprócz monumentalnej budowli która wyróżniała się na tle innych magnackich siedzib z tamtych czasów o wiele ciekawsze są statystyki . Ile zużyto czegoś tam , jaka jest wielkość itd . A tego dowiedli archeolodzy pracujący na zamku . Ale polecam zwiedzić te ruiny . Pomimo że wolę oglądać zamki umeblowane i z ciekawą historią . Może Ci się spodoba mój artykuł ?

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij