Rzym
Ostia Antica, starożytny port Rzymu
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Pompeje a Ostia Antica. Kto zwiedzał te obydwa stanowiska archeologiczne widzi różnicę, chociaż wizualnie mają wiele podobieństw, widocznych chociażby w urbanistyce. W placach – jak forum, czy nieodzownych dla dużych miast teatrów.
Jednak Pompeje i Ostia to dwie różne historie: Pompeje stanęły w miejscu, zachowały się w stanie, w momencie w którym zasypał je wulkan. Odkrywane spod wulkanicznej lawy i pyłu, niosą historię życia z momentu tragedii. To miasto żywe. Ostia natomiast, to ruiny opuszczonego po prostu miasta i portu, największego portu czasów starożytnych, przyjmującego łodzie rybackie, towarowe czy wojenne okręty.
Mimo wielu zabiegów – pogłębiania, poszerzania, budowania nowych zbiorników, zaangażowania cesarzy – porty ani rzeczny, ani morski nie były w stanie funkcjonować. Od Marka Aureliusza, który połączył Rzym ze Starą Ostią drogą portową (via Porunesis), po Klaudiusza i Trajana. Choć nad dzielnicą portową czuwał wyspecjalizowany urzędnik – prokurator Portus Ostiensis, zwany również Portus Utriusque czyli obydwu portów (rzecznego i morskiego). Sprawował pieczę nad importem wina, oleju, ołowiu, marmuru i innych dóbr.
U ujścia Tybru do morza
Ostia słowo pochodzące z łaciny znaczy „usta”, ale ze względu na lokalizację znaczy również „ujście” – ujście rzeki Tyber do morza.
Historia Ostii rozpoczyna się w epoce brązu (1400-1000 p.n.e.). W tym miejscu odnaleziono wyrobiska, z których pozyskiwano morską sól. Wejście na zajmujący około 50 hektarów teren wykopalisk prowadzi aleją piniową (via di Scali) a oznaczone jest doskonale zachowanym zamkiem Castello di Giulio II. To rodzinna warownia Borgiów kontrolująca ich posiadłości.
Cardo i Decumanus Maximus to w każdym mieście dwie najważniejsze ulice prowadzące zwykle do czterech bram miasta. W Ostii prowadziły do bram: (Porta) Romana, Marina, Laurentina.
Najstarszą, bardzo dobrze zachowaną w Ostii, budowlą jest Castrum. Prostokątna forteca wojskowa ze ścianami wykonanymi ze skały wulkanicznej pochodzi z lat 396-267 p.n.e.
Forum jest głównym placem miasta, któremu obecny wygląd nadał cesarz Hadrian (117-138 r.). Otaczają je główne budynki użyteczności publicznej: Capitolium, Świątynia Augusta, Kuria i Bazylika oraz granitowe kolumny i marmurowe chodniki, będące miejscem sklepów.
Aleja Decumanus poprowadzi w stroną morza do miejsca, w którym kiedyś mieściła się przystań. Znajdują się tutaj pozostałości domów dawnych rzemieślników i kupców. Wzdłuż niej wznosi się zrekonstruowany na początku XX wieku teatr. Napis na marmurowej płycie fasadowej informuje, że pierwszy teatr, zbudowany ze skały wulkanicznej, powstał pod koniec I wieku. To teatr wielki, zaprojektowany przez Agryppę na 3 tys. widzów. Za teatrem są Termy Neptuna. Te starożytne łaźnie wybudowane zostały w 139 r. i obejmowały tradycyjny kompleks: tepidarium, frygidagriumium, Wielką palestrę. Mozaiki i marmurowe zdobienia ufundował Antoninus Pius. Podziwiać tutaj można mozaikę Neptuna, Amfitrytę jego małżonkę czy Erosa z pochodnią symbolizującą małżeństwo. Zdobnictwo mozaikowe zawiera przede wszystkim tematykę morską, ale jest i słoń.
Na wielohektarowym terenie Starej Ostii warto zajrzeć do domu Diany (Casa di Diana), będącego przykładem wielorodzinnego domu, z dziedzińcem, z którego odchodziło się do poszczególnych komnat.
Nawet jeśli ktoś nie lubi zwiedzać muzeów, to to w Ostii jest naprawdę zachwycające i bogate w eksponaty. To sarkofagi, malowidła, symboliczne starożytne posągi, z których najcenniejszym i najbardziej znanym jest starożytny posąg Mitry zabijającego byka.
Warto wiedzieć
Nieocenioną rolę w zakresie prac konserwatorskich i archeologicznych w Ostii odegrał ich inicjator, Benito Mussolini, który nadzorował je w latach 1938-42. Chciał Ostię zaprezentować na światowych targach Esposizione Universale di Roma (EUR). Mussolini miał ogromne plany, ich wizytówką pozostała po nich m.in. rzymska dzielnica EUR.
* * *
Usytuowanie Ostii Antica pośród wysokich piniowych sosen, z bogatymi ruinami elementów starożytnego miasta wywołuje wyjątkowy nastrój magii i skłania do kontemplacji.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz