Między Hrabušicami a Podleskiem, na Spiszu znajdziemy Betlanovce. To doskonały punkt wyjścia w Słowacki Raj, a jednocześnie wieś bogata w zabytki przeszłości.

Pierwszy raz wspomniano ją w 1260 roku jako ?zem Betlema?. Jako miejscowość zapisana jest w dokumentach z 1311 roku i nazywa się ?villa Bethlem?. Historycy uważają, że Betlanovce plasują się wśród najstarszych wsi na średniowiecznym Spiszu. Wieś należała do Związku X Kopijników Spiskich. W pierwszej połowie XII wieku, na wododziale Popradu i Hornadu, czyli na ówczesnej granicy powstało 10 osad tzw. spiskich kopijników, czyli pogranicznych osad wojskowych węgierskiej szlachty zagrodowej. Społeczność kopijnicka stworzyła szybko własny samorząd z siedzibą w Betlanovcach (po węgiersku Bethlenfalva). Kopijnicy mieli wiele przywilejów. Były one zbliżone do przywilejów wolnego miasta królewskiego. Z Betlanoviec pochodzi znany węgierski ród Thurzonów (Thurzo). Pod koniec osiemnastego wieku stało tu 70 domów, a mieszkańców było ponad 500. Żyli oni głównie z rolnictwa i prac leśnych. Grunty należały do kilku właścicieli, którzy w osiemnastym wieku stworzyli wspólnotę.

Zabytki z przeszłości

Wieś nie ma rynku, ale w jej centralnym miejscu przy głównej ulicy jest zespół zabytkowych budowli. Należą do nich kościół św. św. Kosmy i Damiana, renesansowy kasztel, dom w którym była plebania i ruiny malutkiego barokowego kasztelu z osiemnastego wieku.

Stary kościół

Kościół postawiono w drugiej połowie XIII wieku. W 1309 uzyskał od papieża Bonifacego IX odpust zupełny i otrzymał wezwanie św. św.  Kosmy i Damiana. W roku 1646 przeszedł w ręce protestantów, a powrócił w ręce katolików w połowie XVIII wieku. Wtedy też odbudowano dość zniszczoną budowlę. Kościelni patroni znaleźli się na pieczęci wsi z 1836 roku. Nad postaciami świętych umieszczono Oko Opatrzności. Pieczęci używano jeszcze w latach siedemdziesiątych XIX wieku. Na niej wzorowano herb wsi ustalony w 1999 roku.

Przeczytaj także...

Przełom Hornadu. Z Gardzieli do Klasztornego Jaru

Autorka: Barbara Górecka

Najbardziej emocjonujące jest przejście „stupaczkami”. Emocji dodaje ich beznadziejna jakość. Wiele z nich się rusza, bo wpusty w skalę popuszczały. Niektóre „stupaczki” mają powyrywane szczebelki, co grozi utknięciem nogi w dziurze(!)

Podlesok. Stąd wiodą szlaki w Słowacki Raj

Autorka: Barbara Górecka

To punkt wypadowy wycieczek do centralnej i północno-zachodniej części Słowackiego Raju. Stąd wychodzi się do uważanego z najpiekniejszy wąwozu Suchá Belá i przez Przełom Hornadu.

Słowacki Raj. Wzdłuż Hornadu na Tomaszowski Widok

Autorka: Barbara Górecka

Tomaszowski Widok to skalny taras wysoki na 146 metrów. Jest jedną z wizytówek Słowackiego Raju. Roztacza się z niego piękny widok na dolną część Przełomu Hornadu. Samej rzeki, niestety, nie widać...

Poczytaj więcej o okolicy:

Słowacki Raj. Wzdłuż Hornadu na Tomaszowski Widok

Suchá Belá. Po stupaczkach, drabinkach, klamrach...

Dobszyńska Jaskinia Lodowa. Nie wolno już jeździć na łyżwach niestety...

Podlesok. Stąd wiodą szlaki w Słowacki Raj