Nowe Skalmierzyce
Dworzec przy dawnej granicy

Początkowo Skalmierzyce miały połączenie kolejowe tylko z Ostrowem Wlkp (10 km). Jednak rosnąca wymiana handlowa między Rosją i Prusami wymusiła połączenie Skalmierzyc i Kalisza (15 km).
fot: Waldemar Rusek
Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
W latach 1905-06 zbudowano nowy reprezentacyjny dworzec kolejowy, którego neogotycki gmach miał być symbolem pruskiej potęgi.
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
  • Nowe Skalmierzyce. Dworzec przy dawnej granicy
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

28 października 1906 roku oficjalnie otwarto stację w Skalmierzycach. W tym dniu odjechały dwa pociągi do Warszawy, jeden do Łodzi, do Berlina trzy a przyjechało sześć z Prus, dwa z Warszawy i jeden z Łodzi. Jednocześnie w latach 1905-06 zbudowano nowy reprezentacyjny dworzec kolejowy, którego neogotycki gmach miał być symbolem pruskiej potęgi. Architektem był Blunck, rządowy radca do spraw budownictwa. Budynek miał mury grubości około 70 cm zbudowane z czerwonej i zielonej cegły. Wnętrza były bogate i komfortowo wyposażone. Zdobiły je płaskorzeźby z białego włoskiego marmuru i kryształowe żyrandole. Restauracje dworcowe miały podobny standard jak w Berlinie czy w Wiedniu. W budynku były jeszcze dwie poczekalnie – jedna dla pasażerów I i II klasy a druga dla pasażerów III i IV klasy. Były kasy biletowe, pokoje gościnne i apartamenty. W roku 1913 doszło tu do spotkania dwóch monarchów – niemieckiego Wilhelma II i rosyjskiego cara Mikołaja II. Data została zapisana w kronice stacji Skalmierzyce i w publikacjach ostrowskich i kaliskich.

Gdy zabrakło granicy

W roku 1908 dzięki rozwojowi wioski nastąpiło administracyjne wydzielenie ze Skalmierzyc Nowych Skalmierzyc, jednak stacja nadal oznakowana była jako Skalmierzyce. Miejscowość miała charakter osady miejskiej, chociaż nie miała praw miejskich. Dopiero 18 lipca 1962 roku miejscowość otrzymała prawa miejskie i nową nazwę – Nowe Skalmierzyce. Teraz liczy sobie niecałe 5 tys. ludności.

Na początku roku 1919 dworzec pełnił funkcje koszar i magazynu broni dla oddziałów z Powstania Wielkopolskiego. Było to zwycięskie powstanie dzięki któremu do Polski przyłączono całą Wielkopolskę. Po roku 1920 uruchomiono ponownie stację kolejową i regularnie kursowały pociągi. Jednak dworzec zaczął tracić na znaczeniu, bo nie było granicy. Budynek przebudowano wtedy na warsztaty mechaniczne co zniszczyło bogaty wystrój dworca. Potem lokowano w budynku kolejne zakłady produkcyjne i mieszkania.

Trudna współczesność

Lata 90. XX w. były okresem dalszego ograniczania liczby pociągów. Niewykorzystany dworzec zaczął niszczeć. W roku 2001 zlikwidowano posterunek dyżurnego ruchu peronowego i zamknięto kasy biletowe.

Teraz trwa dyskusja nad przebiegiem trasy kolei dużych prędkości. W roku 2009 na konferencji zorganizowanej w budynku zabytkowego dworca burmistrz Nowych Skalmierzyc Bożena Budzik przekazała na ręce prezesa Polskich Linii Kolejowych koncepcję przebiegu kolei opracowaną wspólnie przez samorządy Nowych Skalmierzyc, Kalisza i Ostrowa Wielkopolskiego. Na trasie kolei uwzględniono zabytkowy dworzec w Nowych Skalmierzycach. W roku 2015 r. przejęły go jako darowiznę od Polskich Kolei Państwowych władze miasta i gminy, które planują rewitalizację. Na dworcu ma być sala koncertowa, siedziby różnych organizacji i urząd stanu
cywilnego, a jednocześnie ma być zachowana funkcja dworca kolejowego. W roku 2016 rozpoczęto modernizację poprzez naprawę dachu o powierzchni około 1800 m kw. Budynek dworca został wpisany do rejestru zabytków w 2017 roku.

Warto wiedzieć

W Nowych Skalmierzycach przy wiadukcie kolejowym stoi niezwykły budynek. Jest to dyspozytornia z nastawnią miejscowej stacji kolejowej. Zbudowana około 1910 r., ma pięć kondygnacji liczących łącznie 22 metry.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij