Bastogne
Śladami bitwy o Ardeny
Wspaniałe multimedialne widowisko pozwala poznać przebieg II wojny światowej od inwazji Niemców na Belgię po wyzwolenie tego kraju, walki w Ardenach oraz okres powojenny. Po muzeum oprowadził nas dyrektor Mathieu Billa, autor książki o ardeńskiej bitwie. Bastogne War Muzeum to najciekawsze muzeum wojskowe jakie kiedykolwiek zwiedzałem. Niesamowite było zaaranżowane niezwykle realistycznie oglądanie ulicy w Bastogne z wnętrza miejskiej kawiarni – przechodzących ludzi, maszerujących żołnierzy, przejeżdżających czołgów, wybuchów pocisków oraz słuchanie odgłosów toczącej się bitwy.
Pamiątki w terenie
Po zwiedzeniu Bastogne War Museum można objechać dawny teren walk wozem dowodzenia Armii USA („Command Car”) marki Dodge. Na pomniku „Kompanii Braci” (E-Company) znalazłem kilka polsko brzmiących nazwisk. Niedaleko jest skrzyżowanie z pomnikiem upamiętniającym stoczone tu walki. Lasek „Bois-Jacques”, to miejsce krwawych walk z zachowanymi autentycznymi okopami żołnierzy amerykańskich, nazywanymi „lisimi norami”.
W 50. rocznicę Bitwy o Ardeny w hołdzie poległym amerykańskim żołnierzom, działaczom belgijskiego ruchu oporu oraz belgijskim cywilom, posadzono 4 tys. drzew, które utworzyły Las Pokoju (Bois de la Paix). W wiosce Noville jest pomnik postawiony na cześć generała De Sobry i jego żołnierzy na miejscu zażartych walk z niemiecką piechotą i czołgami, dawny cmentarz amerykański, pomnik amerykańskich żołnierzy pochodzenia indiańskiego w Foy, jak również niemiecki cmentarz w Rocogne.
W Muzeum 101 Dywizji Powietrzno-Desantowej (w bitwie o Ardeny walczyło ok. 11 tys. żołnierzy tej jednostki) można obejrzeć rekonstrukcję fragmentów umocnień – okopów, ziemianek i innych pomieszczeń a także autentyczne mundury i egzemplarze broni.
Kolejne miejsce gdzie upamiętniono bitwę to Bastogne Barracks (dawne koszary 2 Pułku Strzelców Ardeńskich), muzeum z bogatą kolekcją pojazdów wojskowych, gdzie są m.in. warsztaty, w których pasjonaci i kolekcjonerzy mogą zlecać przeglądy i naprawy swoich zabytkowych pojazdów. W ubiegłym roku odtworzono tu „Bastogne War Rooms”, miejsce gdzie podczas bitwy o Ardeny mieściła się Kwatera Główna wojsk amerykańskich. Tu 22 grudnia 1944 r. gen. Mc Auliffe wypowiedział swoje słynne słowo Nuts! (Figa! – myślę, że po polsku dało by się to przetłumaczyć bardziej dosadnie), reagując na propozycję kapitulacji przedstawioną przez dowódcę wojsk niemieckich otaczające Bastogne. Być może generał Mc Auliffe wzorował się na słowach napoleońskiego generała Pierre’a Cambronne’a który w podobny sposób odrzucił propozycję kapitulacji na polu bitwy pod Waterloo, półtora wieku wcześniej.
Dodaj komentarz