W odległości 5 km od miasta Dvůr Králové we wschodnich Czechach i około 40 km od Kudowy-Zdroju leży Žireč, malowniczy zabytkowy kompleks, dawna siedziba jezuitów.

Obecnie znajdziemy tu aromatyczne ogrody ziołowe i największą w Europie Środkowej stałą ekspozycję rowerów, liczącą niemal dwieście eksponatów. Właścicielem prywatnej kolekcji jest pan Jiří Uhlíř, który kolekcjonuje rowery już od czterdziestu lat. Są one umieszczone chronologicznie, według dat produkcji.

W barokowym spichlerzu

Muzeum mieści się w barokowym spichlerzu, który od czasów Marii Teresy służył jako magazyn na zboże dla armii cesarskiej. Od ubiegłego stulecia trzypiętrowa budowla zaczęła niszczeć. Przed dziewięcioma laty kupiła ją miejscowa organizacja charytatywna, która wyremontowała budynek, następnie w wyniku porozumienia z panem Uhlířem, otwarto tu wystawę poświęconą historii rowerów.

Ekspozycja prezentuje rozwój cyklistyki, od drezyn, przez bicykle, nowoczesne wyścigówki z lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego wieku, aż po rowery Velamos, Liberta, Favorit, Eska i różnych zagranicznych marek. Najstarszym eksponatem jest rower produkcji firmy Laurin i Klement z przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku.

Od Favoritki do Ukrainy

Na zwiedzających czeka także dawny sklep z rowerami i akcesoriami dla cyklistów, warsztat rowerowy z czasów Pierwszej Republiki i trenażer jazdy na bicyklu. Wśród eksponatów znajdziemy wiele ciekawostek, na przykład rower z lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku dla otyłych cyklistów, lekki bambusowy rower z Tajwanu, riksze do sprzedaży lodów czy „słynną” Ukrainę, produkowaną w Charkowie. Masywny rower, ważący szesnaście kilogramów, importowano do dawnej Czechosłowacji. W roku 1974 kosztował czterysta sześćdziesiąt koron czechosłowackich.

Tutejsze eksponaty są znane także czeskim i zagranicznym aktorom. Pan Uhlíř już od dwudziestu pięciu lat współpracuje z filmowcami, którzy wypożyczają jego rowery do historycznych filmów. Każdego roku występują w około piętnastu produkcjach, można je zobaczyć między innymi w filmach Hitler: narodziny zła, Protektor, Lidice czy Butelki zwrotne, w którym na starym Favoricie jeździł Zdeněk Svěrák.

Elitarny sport

W czasach Austro-Węgier ceny rowerów były stosunkowo wysokie. Bicykl kosztował sto pięćdziesiąt złotych, tyle wynosiła całoroczna pensja wykwalifikowanego robotnika. Na kupno roweru stać więc było tylko fabrykantów czy bankierów, którzy zakładali różne kluby. Pierwszy Klub Czeskich Welocypedystów powstał w Pradze w roku 1880. Kluby cyklistyczne prowadziły aktywną działalność, organizowały wyścigi i wycieczki. Za czasów Pierwszej Republiki zaczęły powstawać także robotnicze kluby cyklistów.

Przeczytaj także...

Praga. Największe muzeum klocków Lego

Autorka: Anna Gruszczyńska

W czeskiej Pradze warto odwiedzić prywatne muzeum klocków Lego, uważane za największe, pod względem powierzchni i ilości wystawionych eksponatów, w Czechach a nawet w Europie.

Piotrków Trybunalski. Sanktuarium Matki Bożej Trybunalskiej

Autor: Cezary Rudziński

Kościół p.w. św. Franciszka Ksawerego jest zabytkiem naprawdę wysokiej klasy, nie mówię już o jego wartości historycznej. Z kościołem tym związane są także moje osobiste wspomnienia...

Lenzerheide. Rowerem na alpejskie szlaki

Autorka: Anna Ochremiak

Wystarczy przed wycieczką wybrać się do informacji turystycznej w Lenzerheide lub którejkolwiek z miejscowości w okolicy, by zaopatrzyć się w doskonałe mapki dla cyklistów, z wyznaczonym przebiegiem szlaku, pionowym profilem trasy i opisem określającym stopień trudności.

Poczytaj więcej o okolicy:

Vrchlabi. Brama środkowych Karkonoszy

Desná. Dawna katastrofa przy polskiej granicy

Les Království. Zapora wodna jak zamek z bajki

Ratibořice. Szlak bitewny, szlak Babuni