Szymbark
W pogórzańskim skansenie
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Szymbark to duża miejscowość w województwie małopolskim. Leży nad rzeką Ropą, w odległości kilku kilometrów od Gorlic. Otoczona jest pięknymi Górami Grybowskimi. Ni to wieś, ni to miasto. Obfituje w ciekawe zabytki.
Jego bogata historia sięga początku XIV wieku. Król Kazimierz Wielki nadał te ziemie rycerzowi Janowi Gładyszowi w 1359 roku. Najstarszy dokument o Szymbarku pochodzi z 1369 roku. W nim to figuruje jako miasto, jednak nigdy funkcje miejskie nie rozwinęły się tu na szerszą skalę.
Skansen im. prof. Reinfussa
W Szymbarku znajduje się skansen ? filia Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach. Muzeum budownictwa ludowego powstało w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku, a jego celem jest prezentowanie kultury Pogórzan. Konsultantem oraz dobrym duchem tego przedsięwzięcia był prof. Roman Reinfuss. Teraz muzeum nosi jego imię, a w centralnym punkcie skansenu postawiono pomnik upamiętniający jego postać. Odsłonięto go 27 maja 2010 roku w setną rocznicę urodzin wybitnego etnografa i badacza sztuki ludowej.
Pogórzanie kontra Łemkowie
Pogórzanie to odrębna grupa kulturowa. Ponieważ żyli pomiędzy dwiema barwnymi i ciekawymi grupam ? Krakowiakami Wschodnimi i Łemkami, ich kultura nie była doceniana. Pogórzanie gorliccy, bo ta grupa prezentowana jest w Szymbarku, odróżniali się od sąsiadującuch z nimi Łemków m. in. strojem. Różnice widoczne też są w architekturze. Pogórzanie stodołę i oborę stawiali oddzielnie od domu, Łemkwi ? pod jednym dachem. Pogórzanie kryli dachy strzechą, a Łemkowie gontem.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- skansen w Szymbarku
- film autorki
Tytułem ciekawostki: są dwa Szymbarki w Polsce (co najmniej) – jeden w Małopolsce, drugi na Kaszubach. I w obu są skanseny. Bardziej znany i większy jest ten skansen w Szymbarku kaszubskim. Natomiast w tym Szymbarku małopolskim najciekawszy jest dwór obronny, udostępniony do zwiedzania z początkiem roku i drewniany XVIII-wieczny kościół. Skansen jest najmniej z tego ciekawy, choć warto zajrzeć i tam.
Jest jeszcze trzeci Szymbark, wydawałó mi się, że najbardziej znany. Na Warmi, z krzyżackim zamkiem!