Zakopane
Willa Pod Jedlami na Kozińcu

Willa „Pod Jedlami” uznawana jest za jeden ze stu architektonicznych cudów Polski. Została zaprojektowana przez Stanisława Witkiewicza dla Jana Gwalberta Pawlikowskiego. Należała do rodziny Pawlikowskich i nadal jest domem prywatnym tego rodu. Nie jest udostępniona do zwiedzania.
fot: Barbara Górecka
Zakopane. Willa Pod Jedlami na Kozińcu
To na tym Kozińcu stoi słynna willa Pod Jedlami ? najciekawszy przykład budownictwa w stylu zakopiańskim. Nie każdy turysta tu trafi, bo jednak to kawałek drogi od centrum Zakopanego.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Willa zawsze była miejscem spotkań najwybitniejszych przedstawicieli polskiej i europejskiej kultury. Mieszkańcami willi byli m.in. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (z d. Kossak). Była ona synową Pawlikowskiego. Wnukami byli prof. Karol Tarnowski i prof. Jacek Woźniakowski. Prawnuczką jest Róża Thun. Dom Pawlikowskich zawsze gościł słynnych artystów, literatów i naukowców. Był domem otwartym.


 

Pierwszym właścicielem willi był Jan Gwalbert Pawlikowski (1860-1939), postać znana i szanowana w Zakopanem, honorowy obywatel miasta. Był on ekonomistą, publicystą, politykiem, historykiem literatury, jednym z pionierów ochrony przyrody i wielkim miłośnikiem Tatr; założycielem i redaktorem czasopisma ?Wierchy? poświęconego Tatrom. Był też wielkim miłośnikiem góralskiego folkloru. Wspierał Stanisława Witkiewicza w promocji architektonicznego stylu zakopiańskiego.

Pawlikowski był słynnym krytykiem wielu inwestycji tatrzańskich. Przegrał walkę przeciw budowie schroniska i drogi nad Morskie Oko, krzyża na Giewoncie, ułatwień technicznych na Orlej Perci, kolejek na Kasprowy Wierch i Gubałówkę. Udało mu się storpedować projekty budowy schronisk pod Rysami i nad Czarnym Stawem Gąsienicowym oraz kolei zębatej na Świnicę. Do końca życia apelował, protestował, i propagował ochronę przyrody.

W latach 1876-81 uprawiał taternictwo. Dokonał wielu nowych wejść. Niemal zawsze wspinał się przewodnikiem Maciejem Sieczką i z poetą Adamem Asnykiem, również miłośnikiem Tatr. Zdobył m. in. Łomnicę, Wysoką, Szatana, Durny Szczyt, Mnicha. Nie obce też mu były badania speleologiczne i jako pierwszy opisał jaskinie w Dolinie Kościeliskiej. Był jednym z głównych orędowników utworzenia Tatrzańskiego Parku Narodowego.
Pochowany został na Cmentarzu na Pęksowym Brzyzku. Jego imieniem nazwano kilka obiektów tatrzańskich.

Warto wiedzieć

Opiekę konserwatorską nad willą Pod Jedlami sprawuje Muzeum Tatrzańskie.
Na Kozińcu znjduje sie również Galeria Sztuki im. Włodzimierza i Jerzego Kulczyckich. Mieści się w murowanym budynku w stylu dworkowym. Jest też kilka ładnych domów góralskich.
Na stoku Kozińca są wyciągi orczykowe. Po przeciwnej stronie, na Antałówce, również można pozjeżdżać.
Drogą jezdną pomiędzy Kozińcem a Antałówką można dojść do centrum Zakopanego.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 27 lutego 2011; Aktualizacja 7 października 2015;

Komentarze: 2

    ~nick, 27 września 2015 @ 15:04

    Róża Thun, a nie Hun.

    redakcja, 7 października 2015 @ 18:52

    Dziękujemy za zwrócenie uwagi. Za błąd przepraszamy.

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij