Ojcowski Park Narodowy
Wśród ostańców, jaskiń i Orlich Gniazd
Ojcowski Park Narodowy jest najmniejszym pod względem powierzchni wśród 23 istniejących w Polsce parków tej rangi, zajmuje tylko 21,5 km kw.
Ale ze względu na piękno przyrody i krajobrazów, bogactwo przeszłości, zabytki oraz bliskość Krakowa, jest bardzo popularny. Położony jest na Wyżynie Olkuskiej, na południu Jury Krakowsko-Częstochowskiej, obejmuje środkową część Doliny Prądnika i część Doliny Sąspowskiej z przyległymi do nich terenami.
Docenione piękno Doliny Prądnika
Piękno Doliny Prądnika przyciągało ludzi już w XIX w. Ponieważ w sposób rabunkowy wycinano tutejsze lasy oraz rozkopywano jaskinie wydobywając z nich na potrzeby rolnictwa odchody nietoperzy, podjęto działania na rzecz ochrony tych miejsc. Wykupowano tereny, a założona z inicjatywy powieściopisarza Adolfa Dygasińskiego (1839-1902) spółka akcyjna kupiła zamek w Pieskowej Skale. Pod koniec XIX w. założono w Ojcowie regionalne muzeum. Projekt utworzenia tu rezerwatu przyrody zrodził się już w 1924 roku. Ale park narodowy, jako szósty w Polsce, powstał dopiero w 1957 r.
Na jego terenie znajdują się nie tylko rzadkie i nieźle przebadane gatunki flory i fauny, malownicze miejsca z wapiennymi skałami – ostańcami, z których najsłynniejsza jest Maczuga Herkulesa, ale popularne także Igła Deotymy, Rękawica, Panieńskie Skały i kilka innych. A także takie miejsca jak skalna Brama Krakowska oraz dwa zamki: Ojcowski i Pieskowa Skała. Ostatnio do listy tutejszych atrakcji dołączyła hodowla i ratowanie gatunku ojcowskich pstrągów.
Najdawniejsi mieszkańcy
Wspomniałem o bogatej przeszłości tych terenów. Archeolodzy w trakcie badań znaleźli liczne ślady życia ludzi prehistorycznych. I to bardzo stare. W Jaskini Ciemnej bytowali ludzie kultury aszelskiej 120-115 tys. lat temu. Natrafiono w niej, a także w jaskini Koziarnia, na ślady bytowania ludzi pięciu kultur – plemion wędrownych myśliwych polujących w latach 70-54 tys. lat temu. na mamuty, tury, niedźwiedzie jaskiniowe, a nawet renifery. W Jaskini Nietoperzowej i nie tylko w niej natrafiono na liczne narzędzia krzemienne wyrabiane przez ludzi kultury jerzmanowskiej około 36 tys. lat p.n.e. W jaskini Maszyckiej znaleziono zdobione narzędzia ludzi kultury magdaleńskiej sprzed 13-12 tys. lat.
I mnóstwo śladów ludzi kilku kultur ze starszej i młodszej epoki kamiennej. Później epoki brązu i żelaza. Z czasów nam bliższych, już historycznych, wiadomo że wieś Ojców, od której nazwę otrzymał park, istniała na pewno w roku 1370, wcześniej jako osada przy zamku. W miejscu, w którym we wcześniej epoce żelaza była osada kultury łużyckiej zniszczona prawdopodobnie przez najazd Scytów.
Ruiny ojcowskiego zamku
Zachowany do naszych czasów zamek w Ojcowie wzniesiono, jako warownię Ociec – w ówczesnym języku polskim Ojciec. Zbudowany został w systemie obronnym Orlich Gniazd w latach 1354-70 na polecenie Kazimierza Wielkiego. A jego nazwa miała, według tradycji, upamiętniać ojca tego monarchy, króla Władysława Łokietka.
Wśród jego posiadaczy m.in. przez 20 lat, 1536-1556, była królowa Bona. Później inni właściciele, niezbyt dbający o budowlę. Wiadomo np., że w roku 1620 był on zrujnowany, ale został odbudowany na ruinach gotyckiego. Nie został zniszczony podczas potopu szwedzkiego, miał nawet okresy świetności. Do końca istnienia I Rzeczypospolitej, roku 1795, zamek ten był siedzibą starostwa niegrodowego.
Poczytaj więcej o okolicy:
Komentarze: 1
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Zamek w Ojcowie w roku 2017 .