Rożnów
Beluarda, czyli część większej całości
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Beluarda ? wyraz ten zapewne znają tylko miłośnicy historii lub znawcy fortyfikacji. To obszerna baszta, ?modna? w XVI-wiecznej Europie. Z włoskiego baluardo ? nasyp, wał, bastion. Znał ją Wespezjan Kochowski: ?na dźwięk trąby, pysznego Jerycha bellowardy upadły? pisał w ?Psalmodii?.
Taką beluardę mamy w Rożnowie. Przy drodze Rożnów ? Tropie widać budowlę z ciosanego kamienia. Po elementach zdobniczych można się zorientować, że pochodzi z renesansu. W kształcie pięcioboku, dookoła ściany z otworami strzelniczymi zwieńczone są machikułami (rodzaj galeryjki), z jednym pomieszczeniem wewnętrznym, w którym obecnie nic nie ma i nic się nie dzieje. Pomimo militarnego przeznaczenia i grubych ścian (trzy metry), budowla ma lekką bryłę. Narożniki zdobią rzeźby: jedna przedstawia brodatego mężczyznę trzymającego w rękach głowę Turka, druga herb Tarnowskich ? Leliwa. Kompleks nazywany jest zamkiem dolnym, by odróżnić go od ruin zamku Zawiszy Czarnego na wzgórzu w lesie.
Fragment twierdzy
Rożnowska beluarda jest elementem nieukończonej twierdzy obronnej wzniesionej w okresie nasilającego się zagrożenia tureckiego. Jan Tarnowski, hetman wielki koronny, zamierzał wybudować tzw. palazzo in fortezza, nowoczesną rezydencję z elementami obronnymi, ale po jego śmierci w 1561 r. prace przerwano. I tak już zostało. W kompleksie zachowała się wspomniana beluarda oraz mur kurtynowy wraz z bramą wjazdową. Widać też ślady fosy.
Potem była tu odlewnia armat i dzwonów (ludwisarnia), zbór ariański, oraz gorzelnia.
Świat nietoperzy
W budynku bramnym rozgościły się najmniejsze w Polsce nietoperze podkowce. Będąc w spoczynku owijają się błoną skrzydłową, więc są jeszcze mniejsze. Okolice południowej Polski noszą nazwę Krainy Podkowca. To tereny, na których zachowały się najcenniejsze siedliska podkowca małego. Projekt PODKOWIEC+ to również marka i znak jakości ?Kraina Podkowca?. Jest on przyznawany instytucjom, przedsiębiorstwom, samorządom, gospodarstwom i osobom prywatnym, których działalność sprzyja nietoperzom oraz pomagającym promować obszar, na którym żyją te nietoperze.
Dodaj komentarz