Moskwa
Chram Wasyla Błogosławionego
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W 1555 roku na rozkaz cara Iwana IV Groźnego odbyto z jej udziałem „Krestnyj chod”, czyli procesję nurtami rzek z miasta Wiatka do Moskwy. Wydarzenie tak wielkie wówczas, że od nazwy tej ikony wezwanie otrzymała jedna z cerkwi budującego się właśnie Soboru Pokrowskiego.
Tajne przejścia i skrytki
Ten kompleks architektoniczny nie ma zagłębionych w gruncie piwnic, lecz stoi na dwupoziomowym masywnym podwyższeniu – platformie ze ścianami o grubości do 3 metrów. Wewnętrzne pomieszczenia w nim mają wysokość do 6,5 m. W przeszłości znajdowały się wśród nich także miejsca tajne oraz skrytki, wejścia do których znali tylko nieliczni wtajemniczeni. Tak np. tajne kamienne schody odkryto dopiero podczas prac remontowych w latach 30. XX wieku! Do roku 1595 w skrytkach tych przechowywano kasę carską, później także skarby zamożnych moskiewskich mieszczan. Obecnie część tych pomieszczeń dostępna jest dla zwiedzających. Przechowywane są tam m.in. ikony Soboru Pokrowskiego z których najstarsza, z końca XVI w., przedstawiająca Wasyla Błogosławionego, namalowana została specjalnie dla tej świątyni. Jak już wspomniałem, cerkiew pod jego wezwaniem dobudowano do soboru w 1588 roku, nad miejscem pochówku tego świętego. Jego mogiła jest pięknie ozdobiona. Wart uwagi jest także ikonostas z roku 1895, a w nim zwłaszcza znacznie od niego starsze ikony Przede wszystkim Matki Bożej Smoleńskiej z XVI w.oraz obraz „Św.Wasyl Błogosławiony na tle Kremla i Placu Czerwonego” z XVIII w. Olejne malowidła ścienne tego soboru pochodzą z 1905 roku. Upamiętniły 350. rocznicę początku jego budowy.
Muzeum i świątynia
W 1817 roku rekonstruujący Plac Czerwony architekt Osip Bowe umocnił ściany oporowe soboru kamieniami a świątynię otoczył żeliwnym ogrodzeniem. W 1918 roku Sobór Pokrowski znalazł się, jako jeden z pierwszych pomników kultury, pod opieką państwa. Co nie przeszkadzało, aby w latach 30-tych rozważać jego wysadzenie, podobnie jak miało to miejsce w przypadku innych moskiewskich soborów, zwłaszcza Kazańskiego na Placu Czerwonym oraz Zbawiciela nad rzeką Moskwą, odbudowanych dopiero w XXI wieku. Na szczęście ta wizytówka miasta ocalała. W 1923 roku przekształcono ją w muzeum historyczno ? architektoniczne. Przez wiele lat, aż do 1947 roku, wnętrza soboru i otaczających go cerkwi były jednak niedostępne dla zwiedzających. Zakaz odprawiania w soborze mszy wydano dopiero w 1929 roku, na niemal 70 lat. Cofnięto go w 1997 roku oddając częściowo do dyspozycji cerkwi na niedzielne i świąteczne modły.
Dodaj komentarz