Kijów
Na wielkiej dzwonnicy Pieczerskiej Ławry
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Przez ponad dwa i pół wieku, od momentu jej zbudowania w latach 1731-44, aż do pojawienia się w Kijowie pod koniec XX wieku pierwszych wysokościowców, był to najwyższy budynek w mieście. I przez długi czas najwyższy ? 96 m i 52 cm ? murowany w Europie wschodniej.
Z tego miejsca roztaczają się wspaniałe widoki na leżące poniżej zabytkowe budynki sławnej Pieczerskiej Ławry, płynący u stóp skarpy Dniepr oraz bliższe i dalsze dzielnice ukraińskiej stolicy. Wielka Dzwonnica, bo o niej piszę, powstała stosunkowo późno. Dopiero bowiem w okresie przebudowy tego kompleksu architektonicznego w stylu ukraińskiego baroku, zwanego niekiedy złośliwie ?kozackim?. Chociaż sam klasztor, później Pieczerska Ławra założony został już w połowie XI wieku.
Najwyższe rangą prawosławne klasztory
Ławra, to w prawosławiu najwyższy rangą, podlegający bezpośrednio synodowi, a współcześnie patriarsze, klasztor męski. Najważniejszy i najstarszy taki kompleks znajduje się na greckiej górze Athos. We wschodnich krajach słowiańskich istnieje zaledwie pięć klasztorów z tym tytułem. Bezapelacyjnie główną ławrą ruskiego i rosyjskiego prawosławia była, i pozostaje nadal, tutejsza ławra w Kijowie. Chociaż, co jest faktem trochę zaskakującym, formalnie tytuł ten otrzymała od cara, dopiero w roku 1688.
Drugą na Ukrainie jest, z tytułem od 1833 r., Ławra Poczajowska na Wołyniu, w przeszłości także unicka. Najmłodszą natomiast, bo podniesioną do tej godności dopiero w 2004 roku, Ławra Uspieńska (Zaśnięcia Matki Bożej) w Swiatogorsku w obwodzie donieckim, na wschodzie kraju. Natomiast w Rosji istnieją tylko dwie ławry: Troicko-Sergijewska w mieście Sergijew Posad (w czasach sowieckich Zagorsk) w pobliżu Moskwy, tej rangi od 1744 r. I Aleksandro-Newska w Sankt Petersburgu, od 1797 r. Ta druga znajduje się na końcu słynnej, kilkukilometrowej długości, głównej ulicy tego miasta ? Newskiego Prospektu.
Długie dzieje dzwonnicy
Dzwonnice w Ławrze mają długą historię, ciekawie opisaną na tablicy informacyjnej w języku ukraińskim. Czytam na niej, że początkowo były one drewniane. Dopiero po wielkim pożarze, który w roku 1718 zniszczył wszystkie drewniane budynki Górnej Ławry, kierownictwo monastyru zdecydowało, że musi zostać zbudowana dzwonnica murowana. Kozacki hetman Iwan Mazepa przeznaczył nawet na ten cel potrzebne środki. Ale realizacja tej inwestycji trwała długo i zrealizowana została w innym kształcie niż początkowo zamierzano.
W 1721 r. architekt Fiodor Wasiljew wykonał bowiem projekt pięciopoziomowej dzwonnicy. Parapety jej drugiego i trzeciego poziomu miały być ozdobione rzeźbami. Do realizacji jednak nie doszło. Zajął się tym dopiero w blisko 90 lat później inny architekt, Johann Gotfrid Schedel (1680-1752). Przerobił on znacznie projekt swojego poprzednika. Dzwonnicy ujął jedno piętro, równocześnie podwyższając ją do wspomnianych już 96 m i 52 cm. Najniższy poziom ma mury grubości 8 m i wysokość 29 m. Na jej zbudowanie zużyto 5 milionów cegieł. Zaś na pokrycie kopuły 3,5 kg czystego złota.
12 dzwonów o wadze 96 ton
Dzwonnica wytrzymywała ciężar 12 dzwonów o łącznej wadze 96 ton, powieszonych na trzecim poziomie. W 1903 r mistrz Andrej Sinodin umieścił na czwartym poziomie zegar ? kuranty bez cyferblatu i wskazówek. Nakręcano go tylko raz na tydzień. W latach po rewolucji bolszewickiej większość tych dzwonów monastyrowi zabrano. Do końca XX w. zachowały się tylko trzy z nich. W latach II wojny światowej Wielka Dzwonnica spłonęła. Kapitalnemu remontowi poddano ją w latach 1957-63. Ponownie zaś niedawno, w latach 2010-14.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz